Σε μια ώρα από την πρωτεύουσα, το νησί που απαγορεύει τα αυτοκίνητα, είναι σχεδόν ένας διακτινισμός από την κόλαση των μεγάλων λεωφόρων σε ένα αριστοκρατικό παρελθόν, που σκαρφαλώνει αμφιθεατρικά στο λόφο με τα καπετανόσπιτα, τα αρχοντικά, τα δημόσια κτίρια που κρύβουν στην καρδιά τους σημαντικές στιγμές της ιστορίας, πάνω από τα γυμνά βράχια της ακτής και την πλακόστρωτη παραλία, όλα με φόντο θαλασσινό.
Στο νησί της Ναυτοσύνης ζεις έναν άλλο αιώνα γαλήνης, που διακόπτεται μόνο από τα καμπανάκια μιας άμαξας, τον ήχο από τα πέταλα του αλόγου στα καλντερίμια, τις ρόδες από τα ξύλινα καρότσια που μεταφέρουν τις αποσκευές, τις φωνές των ανθρώπων.
Νησί ρομαντικό, νησί των ερωτευμένων, ακόμη και μόνος σου να έρθεις εδώ θα νιώσεις τριγύρω τον έρωτα στην εκδοχή που αγκαλιάζει τη χαρά της πιο ζεν ζωής, αλλά και κάποιες από τις πιο ένδοξες σελίδες της ιστορίας μας: η Ύδρα που τον 18ο αιώνα γνώρισε μεγάλα πλούτη χάρη στα σιταράδικα καράβια της, έδωσε στον ελληνικό αγώνα 120 πλοία, 5.400 άνδρες και 2400 κανόνια, έδωσε τον Μιαούλη, τον Πιπίνο, τον Σαχτούρη, τον Βούλγαρη, τον Κριεζή και τον Τσαμαδό.
Όταν ο ατμός εκτόπισε τα ιστιοφόρα, ήρθε η στιγμή της παρακμής, το μεγαλείο της έσβησε, οι άνθρωποί της αναγκάστηκαν να φύγουν μετανάστες για να επιβιώσουν. Τη δεκαετία του ’50, η Ύδρα χαμογελά και πάλι. Η ταινία «Το παιδί και το δελφίνι» που γυρίστηκε εδώ, έκανε διάσημη την ομορφιά της στα πέρατα της γης, πλούσιοι όπως ο Ωνάσης, η Σοράγια, η Τζάκι και καλλιτέχνες όπως η Μελίνα, ο Ντασέν, ο Λέοναρντ Κοέν, ο Πίτερ Ουστίνοφ και οι Rolling Stones άνοιξαν τη νέα ευκαιρία του τουρισμού, ενώ ταυτόχρονα την ερωτεύτηκαν σφόδρα ποιητές, συγγραφείς, εικαστικοί και διανοούμενοι, όπως ο Σεφέρης, ο Τέτσης, ο Χατζηκυριάκος Γκίκας και σήμερα το επιβλητικό κτίριο της Σχολής Καλών Τεχνών, της οικογένειας Τομπάζη, σε υποδέχεται σκαρφαλωμένο πάνω από το λιμάνι.
Η Ύδρα σφύζει από καλλιτεχνική ζωή, από στυλ, από φινέτσα και μια ευρωπαϊκή, κοσμπολίτικη αύρα που παραμένει αναλλοίωτη στο χρόνο.
Όσα δεν πρέπει να χάσεις
Από το Πέταλο μέχρι το άγαλμα του Ναυάρχου Μιαούλη, η πόλη της Ύδρας είναι η καρδιά της και η εξερεύνησή της θα κλέψει την καρδιά σου, αλλά και τον περισσότερο χρόνο της εκδρομής. Η περιπλάνηση στα γραφικά στενάκια με τα μαγικά νεοκλασικά, θα σε φέρει μπροστά στο Μοναστήρι, τη μητρόπολη του νησιού, την Κοίμηση του 17ου αιώνα, το Καστροδημαρχείο με το Βυζαντινό Μουσείο, το αρχοντικό του Παύλου Κουντουριώτη που λειτουργεί σαν μουσείο, το αρχοντικό της οικογένειας Τσαμαδού-Σαχίνη, τη Σχολή Εμπροπλοιάρχων, το υπέροχο κτίριο του Ιστορικού Αρχείου-Μουσείου, τα δίδυμα ενετικά κτίρια.
Από το Περίπτερο με τα μεγαλειώδη κανόνια που σημαδεύουν το πέλαγο, θα βγάλεις τις καλύτερες φωτογραφίες. Στην πλατεία Παύλου Κουντουριώτη θα νιώσεις να χτυπά η καρδιά του νησιού και στη Σπηλιά με τα μπαράκια, θα κάνεις τις πιο αστικές βουτιές όταν το επιτρέπει ο καιρός.
Η Ύδρα έχει τη δική της αρχιτεκτονική, με το λευκό περίγραμμα στις πολύχρωμες πόρτες και τα παράθυρά της. Τα αρχοντικά της με τις ψηλοτάβανες αίθουσες και τα ζωγραφιστά ξύλινα ταβάνια, φλερτάρουν με την ευρωπαϊκή αρχιτεκτονική του 18ου και των αρχών του 19ου - εποχή της οικονομικής ακμής της. Η επίσκεψη στα σπίτια των Κουντουριώτηδων, των οικογενειών Σαχίνη, Τσαμαδού, Κριεζή, Βούλγαρη και Μπουντούρη, θα σε ταξιδέψει κατευθείαν στο αριστοκρατικό μεγαλείο των μεγάλων εποχών του νησιού.
Είναι αξιοθέατο ένα φαρμακείο; Και όμως, στο φαρμακείο Ραφαλιά τίποτα δεν έχει αλλάξει από το 1890, ούτε τα ράφια, ούτε τα μπουκαλάκια, ούτε «το δωμάτιο των ιατρών». Μπόνους, τα αγνά καλλυντικά που φτιάχνονται με παλιές, οικογενειακές συνταγές.
Τα Παλιά Πηγάδια του 1802 έφερναν κάποτε το νερό της πόλης. Σήμερα, η πανέμορφη πλατεία με τις σκιερές μουριές αξίζει την επίσκεψη επειδή για να την προσεγγίσεις, θα διασχίσεις ένα από τα πιο όμορφα κομμάτια της πόλης, περνώντας την πλατεία Βότση, την πλατεία των 5 Πρωθυπουργών και το εκκλησάκι της Μεταμόρφωσης.
Ψηλά στον βράχο, περιτριγυρισμένη από ψηλούς μαντρότοιχους, η Κιάφα είναι η πιο παλιά συνοικία, με ιστορία από τον 15ο αιώνα και θα σου φτιάξει το κέφι με τα χρωματιστά σπιτάκια της, τα καλντερίμια και τα θολοσκέπαστα περάσματα, τα «διαβατικά» της. Η ώρα του δειλινού είναι η καλύτερη για να ανακαλύψεις τα γραφικά Καμίνια, που έχτισαν κάποτε Σιφνιοί αγγειοπλάστες οι οποίοι μετανάστευσαν εδώ. Μια μαγική βόλτα μέσα από το πευκόφυτο Αυλάκι ως το Κόκκινο Σπίτι, το παλιό σπίτι του Μιαούλη.
Να ανηφορίσεις την υπέροχη διαδρομή ως τον Προφήτη Ηλία του 1813, που διαρκεί 1 ώρα, για την πιο ινσταγκραμική θέα του νησιού. Εδώ, λέει, κλείστηκε ο Κολοκτρώνης και άλλοι οπλαρχηγοί, αφού η μονή λειτούργησε σαν φυλακή στην Επανάσταση του 1821. Οι πιο κοντινές διαδρομές για να κλείσεις στο βλέμμα σου όλη την ομορφιά του νησιού: Βλυχός, Μαντράκι, Καμίνι.
Η νοστιμιά του τόπου
Η Ύδρα δεν παράγει τίποτα εκτός από τουρισμό και πολιτισμό. Ό,τι χρειάζεται το ψωνίζει από τον Πειραιά και την Αργολίδα. Μόνο οι ψαράδες της τιμούν ακόμη τον πρωτογενή τομέα και το νησί φημίζεται για τα καλαμάρια, τις σουπιές, τα χταπόδια αλλά και τα πετρομπάρμπουνά του, με την ιδιαίτερη νοστιμιά που τους χαρίζει ο βραχώδης βυθός της θάλασσάς του.
Ωστόσο, από την παλιά παράδοση επιβιώνουν ακόμη οι χειροποίητες γκόγκλες (ζυμαρικά σε σχήμα αχιβάδας) που μαγειρεύονται με βούτυρο, τα περίφημα υδραίικα αμυγδαλωτά, οι σπιτικές τηγανίτες (κιούρλιες) που περιχύνονται με μέλι ή πετιμέζι, τα νηστίσιμα σκαλτσούνια, οι κουραμπιέδες και οι ζαχαρομπακλαβάδες.
Σπεσιαλιτέ του νησιού, τα σαλιγκάρια που γίνονται κοκκινιστά ή στιφάδο, η χορτόπιτα, οι σουπιές και τα καλαμάρια που μαγειρεύονται πιλάφι με το μελάνι τους, τα μπαρμπούνια και οι ζαργάνες σαβόρο, το γιορτινό μοσχάρι με κυδώνια και ο καπαμάς. Και ας σημειώσουμε πως η Ύδρα είναι ίσως το μόνο νησί που βάζει σούβλα κατά το Μωραϊτικο έθιμο και ψήνει τον οβελία του Πάσχα, όταν όλα τα υπόλοιπα ψήνουν το αρνάκι τους στο φούρνο.
Τα καλύτερα τραπέζια
Στη θέση της παλιάς θρυλικής Λαγουδέρας και σε μια βεράντα πάνω στο νερό, ο Όμιλος (τηλ. 22980-53.800) είναι ανοιχτός από το πρωί, για καφέ ή πρωινό και συνεχίζει ως το βράδυ με ένα δημιουργικό μενού, που τιμά πολύ τη θάλασσα και τα ζυμαρικά. Πιάτα όπως όστρακα αχνιστά με ασύρτικο και τσίλι, καλαμάρι καρμπονάρα με σπαράγγια και chorizo, λαβράκι μαρινάτο με αχινό και πάπρικα της Εσπελέτ.
Σταθερή αξία από το 1994, το Caprice (τηλ. 22980-52.454) είναι ίσως το πιο κλασικό εστιατόριο της Ύδρας. Υπέροχος χώρος στην παλιά αποθήκη σφουγγαριών του παππού του ιδιοκτήτη και η πιο διάσημη πίτσα στο νησί, με σπιτική, λεπτή ζύμη. Αξίζει να δοκιμάσεις τις δημιουργικές θαλασσινές μακαρονάδες, που γίνονται μόνο με φρέσκα θαλασσινά του νησιού, όπως τα λινγκουίνι με φρέσκο αχινό και το ριζότο της σουπιάς.
Κρυμμένο σε ένα μικρό στενάκι και με μια μαγική αυλή κάτω από τη σκιά της λεμονιάς και της κληματαριάς, το Κρυφό Λιμάνι (τηλ. 22980-52.585) είναι ένα αυθεντικό στέκι για φρέσκο ντόπιο ψαράκι αλλά και καλομαγειρεμένα μαγειρευτά, κοκκινιστό με αληθινή πατάτα, ντολμαδάκια, χταποδάκι ριγανάτο, φάβα και κολοκυθοκεφτέδες.
Με σήμα κατατεθέν την παλιά ελιά, η Ξερή Ελιά (τηλ. 22980-52.886) ή αλλιώς η ταβέρνα του Ντούσκου, που ο Λέοναρντ Κοέν της έγραψε και τραγούδι, είναι μια από τις πιο γνωστές παλιές ταβέρνες της Ύδρας, με 180 χρόνια ιστορία. Εδώ θα βρεις ντόπιο ψάρι αλλά και κυνήγι στον καιρό του, γαριδομακαρονάδα, αληθινή τηγανητή πατάτα αλλά και πολύ συχνά, γλέντια με χορούς κάτω από τη σκιά μιας παραμυθένιας, καταπράσινης μικρής πλατείας.
Πάνω στο λιμάνι και με θέα στα κότερα, η πανέμορφη, νοσταλγική Ωραία Ύδρα (τηλ. 22980-53.847), στη θέση της ιστορικής Ψαροπούλας, μαγειρεύει μια δημιουργική θαλασσινή κουζίνα, όπως μπαρμπούνι σαβόρο με μπριάμ λαχανικών, κροκέτες ψαριού με μους σκορδαλιάς και κρέμα παντζαριού, όστρακα στη λαδόκολλα με λεμονόφυλλα και καπνιστά μύδια με ζαφορά.
Στο απόκεντρο της κίνησης, κοντά στο γήπεδο, το Γιασεμί (τηλ. 22980-52.221) είναι ένα απλό, χαλαρό, φιλόξενο και απροσποίητο μαγαζί, που γρήγορα έγινε γνωστό για το κρέας του, την πανσέτα, τα παϊδάκια και τις ντόπιες σταβλίσιες μπριζόλες του, το αρνί στη λαδόκολα, το κοντοσούβλι, για την κοκκινιστή προβατίνα με το χοντρό μακαρόνι και τη μυζήθρα αλλά και για τα μαγειρευτά του. Με ιστορία στα εστιατόρια και καραβομάγειρα πατέρα, ο Γιώργος Σαΐτης είναι, ίσως, ο πιο νόστιμος μάγειρας στο νησί.
Τα Κυβέλεια, ένα ιστορικό ζαχαροπλαστείο
Το 1930, ο Αριστείδης Τσαγκάρης ανοίγει στο λιμάνι το πρώτο αριστοκρατικό καφε - ζαχαροπλαστείο του νησιού και βγάζει στο εμπόριο τα υδραίικα αμυγδαλωτά, που μέχρι τότε τα έφτιαχναν μόνο οι νοικοκυρές στα σπίτια. Το 1957, αναλαμβάνει ο γιος του με την Άννα τη γυναίκα του, η οποία από τότε ως τώρα φτιάχνει τα περίφημα αμυγδαλωτά με δική της συνταγή. Ο εγγονός Δημήτρης έχει πλέον αναλάβει τη συνέχεια μιας διάσημης συνταγής που φτιάχνεται με τα πιο απλά υλικά: ροδόνερο, αμύγδαλο, σιμιγδάλι και ζάχαρη αλλά έχει δημιουργήσει και μόνος του το πρώτο παγωτό με γεύση αμυγδαλωτό. Σε σχήμα μικρού αχλαδιού, το υδραίικο αμυγδαλωτό ψήνεται στο φούρνο και αχνίζεται με ζάχαρη και συμβολίζει τη γονιμότητα, γι’αυτό και δεν λείπει σαν κέρασμα από κανένα γάμο (τηλ. 22980-52.314).
Ξεχωριστές δραστηριότητες
Ύδρα, σημαίνει κυρίως, περπάτημα! Ένα νησί μικρό, που περπατιέται από άκρη σε άκρη μέσα από εύκολες διαδρομές που ξεκινούν από μισή ώρα για να φτάσουν τις 6,5 ώρες, με στάσεις στα πιο ενδιαφέροντα σημεία. Η hydrawalkingtours.com μπορεί να οργανώσει τη δική σου πορεία, αλλά και μόνος σου θα τα καταφέρεις περίφημα, αφού υπάρχει ένα καλά σηματοδοτημένο δίκτυο των 5 πιο σημαντικών διαδρομών.
Αν πάλι θέλεις να την ανακαλύψεις από τη θάλασσα ή να ψαρέψεις οργανωμένα στα νερά της, υπάρχει και η hydrabyboat.com
Τα Μιαούλεια και ο Ιστιοπλοϊκός Αγώνας της Ελληνικής Επανάστασης
Η μεγαλύτερη γιορτή του νησιού, ξεκινά κάθε χρόνο το Σαββατοκύριακο που είναι πιο κοντά στην 21η Ιουνίου και διαρκεί δυό εβδομάδες. Τα Μιαούλεια, με έντονη την αίσθηση της ιστορίας και της εθνικής ενότητας, είναι ένα έντονα συγκινησιακό και διαφορετικό φεστιβάλ και όχι ένα κλασικό πανηγύρι.
Δραματοποιημένα δρώμενα, επιστημονικές ημερίδες, χορός, μουσική και θέατρο, με αποκορύφωμα την πυρπόληση της οθωμανικής ναυαρχίδας, όλα σε επιστρέφουν στις ιστορικότερες στιγμές του νησιού αλλά και στην ουσία και το βαθύτερο νόημα του Ευρωπαϊκού πολιτισμού.
Την 25η Μαρτίου πάλι, πραγματοποιείται στην Ύδρα ο Ιστιοπλοϊκός Αγώνας της Ελληνικής Επανάστασης, που μάλιστα διοργανώνεται στην από το 1973!
