Έχεις ολοκληρώσει όλα τα βήματα της συνταγής σου, έχεις έτοιμο το ταψί για το φούρνο και ξαφνικά συνειδητοποιείς ότι ξέχασες να τον προθερμάνεις. Πόσο σοβαρή παράλειψη είναι αυτή στην πραγματικότητα; Μπορείς απλώς να βάλεις το ταψί και να αρχίσεις το ψήσιμο; Ή πρέπει οπωσδήποτε να περιμένεις μέχρι να φτάσει ο φούρνος στη σωστή θερμοκρασία;
Στις περισσότερες περιπτώσεις, η προθέρμανση είναι απαραίτητη. Όμως υπάρχουν ορισμένες στιγμές που δεν χρειάζεται - και μάλιστα είναι καλύτερο να ξεκινάς με κρύο φούρνο.
Πώς λειτουργεί η προθέρμανση του φούρνου;
Στα περισσότερα σπίτια η «θερμοκρασία δωματίου» κυμαίνεται μεταξύ 20° και 23°C, ανάλογα με την εποχή και τις προτιμήσεις στη θέρμανση ή τον κλιματισμό. Συνήθως, το εσωτερικό του φούρνου έχει περίπου την ίδια θερμοκρασία - συν ή πλην 5 βαθμούς. Η προθέρμανση αυξάνει αυτή τη θερμοκρασία κατά μερικές εκατοντάδες βαθμούς, ανάλογα με τη ρύθμιση. Όταν προθερμαίνεις τον φούρνο, το φαγητό σου ψήνεται σε σταθερές και ελεγχόμενες συνθήκες, κάτι που βοηθά να αποκτήσει την επιθυμητή υφή, χρώμα και σωστό ψήσιμο.
Η προθέρμανση εξασφαλίζει σταθερή θερμότητα, σωστή υφή, ακριβείς χρόνους ψησίματος και ιδανικό φούσκωμα στα αρτοσκευάσματα.
Πόση ώρα χρειάζεται για να προθερμανθεί ο φούρνος;
Στους περισσότερους φούρνους, η προθέρμανση διαρκεί από 12 έως 20 λεπτά. Για σιγουριά, καλό είναι να τον προθερμαίνεις τουλάχιστον 20 λεπτά πριν από τη στιγμή που ξέρεις ότι θα τον χρειαστείς. Η εξαίρεση είναι όταν ψήνεις ψωμί σε μαντεμένια γάστρα - εκεί χρειάζεται το σκεύος να φτάσει στη μέγιστη δυνατή θερμοκρασία, οπότε απαιτείται περισσότερος χρόνος προθέρμανσης.
Υπάρχουν μερικοί παράγοντες που επηρεάζουν το πόσο γρήγορα φτάνει ο φούρνος στη σωστή θερμοκρασία, όπως το μέγεθος του εσωτερικού χώρου του φούρνου, διότι όσο μεγαλύτερος, τόσο περισσότερος χρόνος χρειάζεται για να ζεσταθεί και φυσικά η θερμοκρασία που θέλεις να πετύχεις. Έτσι, ένας μικρότερος φούρνος που προθερμαίνεται στους 160°C θα χρειαστεί λιγότερο χρόνο σε σχέση με έναν πολύ μεγάλο φούρνο που έχει ρυθμιστεί στους 230°C.
Γιατί έχει σημασία η προθέρμανση του φούρνου;
Στις περισσότερες συνταγές, η θερμοκρασία και η διάρκεια του ψησίματος έχουν δοκιμαστεί με ακρίβεια ώστε να επιτευχθεί ένα συγκεκριμένο αποτέλεσμα. Αν αγνοήσεις την οδηγία για προθέρμανση, το φαγητό σου μπορεί να ξεφουσκώσει ή να αλλοιωθεί όσο η θερμοκρασία του φούρνου ανεβαίνει σταδιακά. Αν δηλαδή η συνταγή ζητά συγκεκριμένα ψήσιμο στους 175°C για μία ώρα και ο φούρνος δεν έχει φτάσει ακόμα σε αυτή τη θερμοκρασία, τότε βάζοντας μέσα ένα κρύο φαγητό θα ρίξεις τη θερμοκρασία ακόμη περισσότερο. Με αποτέλεσμα, ό,τι κι αν ψήνεις θα χρειαστεί περισσότερο χρόνο για να ετοιμαστεί, - αλλά δεν μπορείς να ξέρεις ακριβώς πόσο. Αυτό μπορεί να προκαλέσει διάφορα προβλήματα στο ψήσιμο και στο τελικό αποτέλεσμα.
Δεν είναι μόνο άβολο να πρέπει να ελέγχεις συνεχώς το φαγητό όσο ψήνεται, αλλά και ζημιογόνο για τη νοστιμιά του, αφού ανοίγοντας και κλείνοντας συνεχώς την πόρτα του φούρνου μπορεί επίσης να προκαλέσεις μεγάλες διακυμάνσεις στη θερμοκρασία στο εσωτερικό του, πράγμα που δεν θέλεις.
Επιπλέον, ο βασικός λόγος που χρειάζεται να προθερμαίνεις πάντα τον φούρνο σου είναι για να εξοικονομείς χρόνο. Ας είναι το πρώτο πράγμα που θα κάνεις, αφού κοιτάξεις τη συνταγή και ετοιμάσεις τα υλικά σου.
Πότε είναι απολύτως απαραίτητο να προθερμαίνεις τον φούρνο;
Το καλύτερο είναι να προθερμαίνεις τον φούρνο όταν η συνταγή το ζητά. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα στο ψήσιμο ψωμιού, καθώς ο καυτός φούρνος επιτρέπει την τελική άνοδο της ζύμης που συμβαίνει μόλις μπει στον φούρνο.
Για ψωμιά και αρτοσκευάσματα, η προθέρμανση του φούρνου εξασφαλίζει ότι θα φουσκώσουν σωστά. Η αρχική “έκρηξη» θερμότητας όταν βάζεις το γλυκό ή το ψωμί στον φούρνο βοηθά να φουσκώσει όπως πρέπει και να ροδίσει ομοιόμορφα. Για αυτό πρέπει να έχεις ακρίβεια με τον χρόνο και τη θερμοκρασία - αλλιώς το κέικ σου μπορεί να καταλήξει να μοιάζει με τηγανίτα.
Πότε μπορείς να παραλείψεις την προθέρμανση;
Η προθέρμανση είναι λιγότερο απαραίτητη όταν μαγειρεύεις κάτι που ψήνεται για πολλή ώρα σε χαμηλή θερμοκρασία, όπως ψητά κρέατα ή μαγειρευτά. Αν απλώς ζεσταίνεις ένα φαγητό, δεν υπάρχει πρόβλημα να τα βάλεις σε κρύο φούρνο. Μάλιστα πολλοί προτιμούν να ζεσταίνουν ογκρατέν ή φαγητά φούρνου με αυτόν τον τρόπο, γιατί θεωρούν ότι έτσι ζεσταίνεται καλύτερα το εσωτερικό χωρίς να στεγνώνει η επιφάνεια ή οι άκρες.
Σε ορισμένες περιπτώσεις, οι επαγγελματίες μάγειρες ξεκινούν ψωμιά, κέικ ή μπισκότα σε κρύο φούρνο, για να ελέγξουν το φούσκωμα ή το άπλωμά τους. Ένας αρτοποιός, για παράδειγμα, μπορεί να βάλει άψητο προζυμένιο ψωμί σε κρύο φούρνο, ώστε η ζύμη να κάνει το δεύτερο φούσκωμα όσο ο φούρνος ζεσταίνεται - και να ολοκληρωθεί το ψήσιμο όταν ο φούρνος φτάσει στην κατάλληλη θερμοκρασία. Αυτό μπορεί επίσης να λειτουργήσει αν θέλεις τα μπισκότα σου να απλωθούν περισσότερο ή, σε ορισμένες περιπτώσεις, να πετύχεις καλύτερο φούσκωμα σε ένα κέικ.
Πηγή: The Washington Post