Η Ελένη Σίντου είναι γνωστή στο χώρο του κρασιού ως η «κυρία του κρασιού της Ζίτσας», χαρακτηρισμός που δεν είναι τυχαίος αλλά ούτε και εύκολος να αποκτηθεί. Η δραστήρια χημικός - οινολόγος, συνεργάζεται με τον Συνεταιρισμό Ιωαννίνων εδώ και τριάντα χρόνια, ξεκινώντας από το χημικό εργαστήριο της Zoinos Winery στην Ήπειρο - τότε Συνεταιρισμός Ζίτσας - και φθάνοντας ως τη διεύθυνση της παραγωγής του οινοποιείου. Στα μέσα του 2024 μάλιστα, έκανε ένα ακόμη βήμα στην επιτυχημένη πορεία της, αναλαμβάνοντας την προεδρία της Ένωσης Οινοπαραγωγών του Αμπελώνα Βορείου Ελλάδος (ΕΝΟΑΒΕ), θέση που κατείχε ο Στέλλιος Μπουτάρης και πριν από αυτόν επίσης φωτισμένοι βορειοελλαδίτες οινοποιοί, όπως ο Ανέστης Μπαμπατζιμόπουλος, ο Γιάννης Μπουτάρης, ο Βαγγέλης Γεροβασιλείου, ο Γιώργος Τσάνταλης, ο Γιάννης Βογιατζής, κι ο Στέλιος Κεχρής. Ένα νέο πεδίο προκλήσεων ανοίγεται έτσι για την Ελένη Σίντου, η οποία θαυμάζει το έργο της Ένωσης και είναι έτοιμη να το ενισχύσει.
Η Ελένη αγαπά το κρασί, το οποίο θεωρεί αναπόσπαστο στοιχείο του ανθρώπινου πολιτισμού και τον τόπο της και δεν είναι τυχαίο που το όνειρό της είναι να προσφέρει και στις δύο αγάπες της, αναδεικνύοντας τις γηγενείς ηπειρώτικες ποικιλίες αμπέλου. Μέσα από τη δουλειά της στον χώρο της παραγωγής και αντιμετωπίζοντας τις δυσκολίες που τον χαρακτηρίζουν, έμαθε, όπως η ίδια αναγνωρίζει, να συνεργάζεται και να δημιουργεί ως μέλος μιας ομάδας. Χαίρεται όταν βλέπει νέους να προσεγγίζουν το κρασί είτε ως επαγγελματίες είτε ως καταναλωτές και ενοχλείται από τις υψηλές τιμές που κάνουν δυσπρόσιτα τόσο το καλό κρασί όσο και το καλό φαγητό.
Τα αφρώδη και ημιαφρώδη κρασιά είναι τα πρώτα στην προτίμηση της, υποστηρίζοντας φανατικά ότι στις πολλές διαφορετικές εκφάνσεις τους μπορούν να συνοδεύσουν ιδανικά οποιοδήποτε πιάτο, ακόμη και τα παϊδάκια στα κάρβουνα. Η ίδια πάντως προτιμά να τα συνδυάζει με τις ηπειρώτικες πίτες, τις οποίες μαγειρεύει ακολουθώντας τις πατροπαράδοτες συνταγές της μητέρας της. Παραμένει δεμένη με την πόλη της, τα Γιάννενα, όπου της αρέσει να περπατά δίπλα στη λίμνη και να συναντά τις παλιές παρέες της. Άλλωστε, ο ορισμός της για την καλή ζωή περιλαμβάνει απλά πράγματα, όπως καλή παρέα και ποιοτικό ελεύθερο χρόνο.
Είσαι η πρώτη γυναίκα που αναλαμβάνει το τιμόνι της ΕΝΟΑΒΕ. Έχεις αντιμετωπίσει δυσκολίες ως γυναίκα σε ένα ανδροκρατούμενο επάγγελμα;
Είναι γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια όλο και περισσότερες γυναίκες αναλαμβάνουν θέσεις ευθύνης. Στον χώρο της οινοποιίας όλο και περισσότερες γυναίκες βρίσκονται σε θέσεις κλειδιά. Αυτό δεν είναι άσχετο με το γεγονός ότι υπάρχουν πολλές οικογενειακές επιχειρήσεις, των οποίων η δεύτερη γενιά, εκπροσωπούμενη και από γυναίκες, αποκτά σοβαρό οινικό μορφωτικό επίπεδο, με αποτέλεσμα να είναι σε θέση να αναλάβουν ηγετικούς ρόλους. Πρέπει να ομολογήσουμε ότι η εξέλιξη της τεχνολογίας έχει δώσει νέα εργαλεία στη διαδικασία της οινοποίησης, ευνοώντας τη γυναικεία παρουσία στον χώρο. Εγώ προέρχομαι από την παραγωγή, τομέας που έχει πολλές ιδιαιτερότητες και αυτό σε συνδυασμό με τις εξειδικευμένες σπουδές μου, μού έχει δώσει ένα σοβαρό υπόβαθρο για να αντιμετωπίσω τις δυσκολίες της δουλειάς μου.
Βλέπεις τη νέα σου ιδιότητα ως μια ακόμη πρόκληση; Τι σχέδια έχεις;
Οι ευθύνες μου στην ΕΝΟΑΒΕ έχουν διαμορφώσει ένα νέο πεδίο προκλήσεων. Την Ένωση την ξέρω πολλά χρόνια και την αγαπώ, τη σέβομαι και θαυμάζω το έργο που έχει γίνει σε ό,τι αφορά την προώθηση του κρασιού της Βόρεια Ελλάδος, την εκπαίδευση των καταναλωτών και την ανάδειξη του Βορειοελλαδίτικου αμπελώνα. Αισθάνομαι την ευθύνη και την πρόκληση να συνεχίσω και να ενισχύσω το έργο της. Η Βόρεια Ελλάδα έχει 6 ζώνες ΠΟΠ, στις οποίες καλλιεργούνται γηγενείς ποικιλίες. Το κοινό εντός και εκτός Ελλάδος πρέπει να γνωρίζει την ταυτότητα του Βορειοελλαδίτικου αμπελώνα. Γενικότερα, ο ελληνικός αμπελώνας είναι μικρός, αλλά με τεράστια συμβολή στο διεθνές οινικό γίγνεσθαι και μπορεί να αποκτήσει σημαντικότερο ρόλο στις σύγχρονες εξελίξεις, αλλά οφείλει να υπάρξει και μια ευελιξία ή κρατική αρωγή που να ενισχύσει την ανάπτυξη του και να σταματήσει τη συρρίκνωση που αντιμετωπίζουμε αυτή την στιγμή.
Η ΕΝΟΑΒΕ έχει επιτελέσει πολύ σημαντικό έργο προς αυτή την κατεύθυνση και χαρακτηριστικά παραδείγματα είναι ο Διεθνής Διαγωνισμός Οίνου Θεσσαλονίκης, η προώθηση του Οινοτουρισμού και οι Ανοιχτές πόρτες των Οινοποιείων. Αποτέλεσμα αυτών των προσπαθειών είναι ότι η επισκεψιμότητα των οινοποιείων είναι πολύ υψηλή και ιδιαίτερα από νέους ανθρώπους. Στόχος μου είναι να συνεχίσω το έργο της ΕΝΟΑΒΕ, να κάνουμε πιο ευέλικτο τον διαγωνισμό οίνου Θεσσαλονίκης, να γίνουν γνωστές οι αμπελουργικές ζώνες και οι ελληνικές ποικιλίες και να αποκατασταθεί πλήρως η συγκριτική εικόνα του ελληνικού κρασιού. Στόχος της ΕΝΟΑΒΕ είναι να βοηθάει τους παραγωγούς να αναδείξουν περισσότερο τη δουλειά τους, στο πλαίσιο μιας ομαδικής προσπάθειας. Γενικά η ομάδα μπορεί να δώσει καλύτερο αποτέλεσμα και αυτό το γνωρίζω καλά γιατί δουλεύω σε έναν συνεταιρισμό που αποτελεί προϊόν κοινής προσπάθειας πολλών ανθρώπων.
Ποιους δρόμους σου άνοιξε το κρασί;
Η παραγωγή του κρασιού είναι αποτέλεσμα συνεργασίας πολλών ανθρώπων σε διάφορα επίπεδα, ξεκινώντας από την καλλιέργεια της γης και φθάνοντας στο τελικό προϊόν. Είναι πολύ σημαντικό να συνειδητοποιήσει κάνεις τι μπορεί αν πετύχει μέσω της συνεργασίας και αυτό μπορώ να πω ότι μου το δίδαξε η ενασχόληση μου με το κρασί. Δηλαδή το να είσαι μέλος μιας ομάδας με κοινό στόχο. Επιπλέον, ο κόσμος του κρασιού σου ανοίγει ένα τεράστιο πεδίο δημιουργικότητας που είναι από τα πιο σημαντικά στοιχεία μιας ποιοτικής ζωής.
Ποιες θεωρείς τις πιο σημαντικές στιγμές στην καριέρα σου;
Όταν ανέλαβα την ευθύνη οινοποίησης στο Συνεταιριστικό Οινοποιείο της Zoinos ήταν η μεγαλύτερη εργασιακή πρόκληση που είχα αντιμετωπίσει έως τότε. Άρχισα τη συνεργασία μου με τη Zoinos ως υπεύθυνη χημικού εργαστηρίου όταν ήμουν 28 χρονών και ανέλαβα τη συνολική ευθύνη της παραγωγής 9 χρόνια αργότερα. Και ο δεύτερος σημαντικός σταθμός στην καριέρα μου είναι αυτός που αντιμετωπίζω τώρα, η ανάληψη της προεδρίας της ΕΝΟΑΒΕ. Εδώ πλέον αναλαμβάνω σημαντικές ευθύνες όχι μόνο για μια οινοποιητική μονάδα αλλά για 39, όσα είναι τα μέλη της Ένωσης.
Έχοντας ήδη μια μακρά εμπειρία στο χώρο του κρασιού είναι βέβαιο ότι έχεις κατακτήσει πολλές προσωπικές «κορυφές». Τι είναι αυτό που σου κεντρίζει ιδιαίτερα το ενδιαφέρον;
Στον συνεταιρισμό είμαι 30 χρόνια. Οφείλω να πω ότι η εξειδίκευση μου στον χώρο του κρασιού αποκτήθηκε ενώ εργαζόμουν ήδη στο οινοποιείο και αφού προηγήθηκαν μεταπτυχιακές εξειδικευμένες σπουδές στην οινολογία. Είναι σημαντικό ότι ο συνεταιρισμός έχει πολύ καλή σχέση με το πανεπιστήμιο, σε ό,τι αφορά στην εκπαίδευση σπουδαστών και σε ερευνητικές δραστηριότητες. Γενικότερα, επιθυμεί να λειτουργεί ως φυτώριο νέων ανθρώπων που αγκαλιάζουν επαγγελματικά το κρασί. Για μένα είναι πρόκληση να μεταδώσω σε νέους σπουδαστές που προέρχονται από διαφορετικούς χώρους - γεωπονία, οινολογία, μάρκετινγκ - την αγάπη για το κρασί. Αυτός είναι ο συνδετικός κρίκος που δένει όλες τις ειδικότητες στον κοινό στόχο.
Αν ξεκινούσες σήμερα την επαγγελματική πορεία σου τι θα έκανες διαφορετικό;
Δεν μπορώ να πω ότι θα άλλαζα κάτι. Είμαι ικανοποιημένη από τον χώρο που διάλεξα και την εξέλιξη μου σε αυτόν.
Ποιο είναι το πιο φιλόδοξο όνειρο σου που περιμένεις να πραγματοποιηθεί;
Το όνειρο που θα ήθελα να πραγματοποιηθεί είναι να αναβιώσω τις γηγενείς ηπειρώτικες ποικιλίες. Αγαπώ τον τόπο μου και θέλω να αναδείξω το οινικό δυναμικό του. Πρόσφατα συμμετείχα σε ένα ερευνητικό πρόγραμμα το οποίο εντόπισε 32 γηγενείς ηπειρώτικες ποικιλίες, όπου μετά από πειραματικές οινοποιήσεις διαπιστώσαμε ότι υπάρχει σε αυτές εξαιρετική δυναμική ανάπτυξης. Θεωρώ ότι θα μπορούσε να είναι έργο ζωής. Έχουμε ξεκινήσει αλλά χρειάζεται χρόνος για να υπάρξουν αποτελέσματα.
Το ζητσιώτικο κρασί είναι ηµιαφρώδης οίνος, πως προέκυψε η ιδέα της παραγωγής του;
Πρόκειται για διατήρηση μιας μακράς παράδοσης, αφού το παραδοσιακό ζητσιώτικο κρασί είναι ηµιαφρώδης οίνος. Και αυτό είχε να κάνει με τις κλιματολογικές συνθήκες της περιοχής. Δηλαδή ο τρύγος είναι όψιμος, οι χαμηλές θερμοκρασίες προκύπτουν πολύ νωρίς το φθινόπωρο, έτσι στην χωρική οινοποίηση η διαδικασία της ζύμωσης σταματούσε γρήγορα και έμεναν πάντα αζύμωτα σάκχαρα όπου την άνοιξη, στο εμφιαλωμένο πλέον προϊόν, ο μύκητας δούλευε και ουσιαστικά παραγόταν ημιαφρώδης οίνος, με λίγα σάκχαρα, λίγο διοξείδιο και χαμηλούς βαθμούς. Δηλαδή η ίδια η φύση οδήγησε αυτή περιοχή να φτιάχνει αυτά τα συγκεκριμένα κρασιά. Εμείς στο οινοποιείο συνδυάσαμε την παράδοση με την τεχνογνωσία και την αγάπη μας ώστε να φτιάξουμε από την ποικιλία Ντεμπίνα ένα ολοκληρωμένο αφρώδες κρασί.
Λέγεται ότι από την εσοδεία του 2024 θα πιούμε καλύτερα κρασιά. Ισχύει κάτι τέτοιο;
Η χρονιά του 2024, παρά τις μεγάλες δυσκολίες των καιρικών συνθηκών που οδήγησαν σε μειωμένη παραγωγή, είχε πολλά ποιοτικά χαρακτηριστικά. Δηλαδή θα έχουμε λιγότερα αλλά πολύ καλά κρασιά.
Ελένη, μέσα στις προκλήσεις των οινοπαραγωγών είναι και η στροφή του καταναλωτικού κοινού σε κρασιά με χαμηλή περιεκτικότητα σε αλκοόλ, το οποίο μάλιστα γίνεται τάση, ιδίως στις νεαρές ηλικίες. Ποια θα είναι η αντιμετώπιση;
Ναι, πράγματι υπάρχει αυτή η τάση και αναπτύσσονται αναζητήσεις από την παγκόσμια παραγωγή προς αυτή την κατεύθυνση, αλλά δεν θα έχουμε ποτέ κρασί με 0% αλκοόλ, γιατί δεν θα είναι κρασί. Μην ξεχνάμε ότι το κρασί είναι ένα πολιτισμικό προϊόν. Αυτό που πιθανώς πρέπει να γίνει είναι να παραχθούν νέα προϊόντα, με χαμηλότερη περιεκτικότητα σε αλκοόλ και να υπάρξει έμφαση στην συνειδητή κατανάλωση με μέτρο. Πρέπει να μάθουμε ότι το κρασί συμπληρώνει ένα γεύμα. Άλλωστε το κρασί καταναλώνεται από τα αρχαία χρόνια και αποτελεί στοιχείο του ανθρώπινου πολιτισμού. Οφείλουμε να το σεβόμαστε.
Μεγαλύτερη βελτίωση χρειαζόμαστε στο φαγητό ή στο κρασί;
Και στα δύο έχουμε βελτιωθεί αρκετά. Στο φαγητό υπάρχει πλήθος ερεθισμάτων από τα media για τον μέσο καταναλωτή, τα εστιατόρια πολλαπλασιάζονται, οι σεφ βελτιώνουν τη δημιουργικότητα τους. Παράλληλα, τα κρασιά γίνονται ακόμη καλύτερα. Όμως αν οι τιμές που μπορεί να τα αποκτήσει κανείς είναι απαγορευτικές, το αποτέλεσμα δεν έχει μεγάλη σημασία. Από την πλευρά του ο καταναλωτής καλό είναι να μάθει να ταιριάζει το φαγητό με το κρασί, για να μεγιστοποιήσει την ευχαρίστηση του.
Ποια οινολογική χρονιά νοσταλγείς;
Η χρονιά του 2020 ήταν για την περιοχή μας μια εξαιρετική χρονιά, με πολύ καλή σοδειά και ιδιαίτερα ποιοτικά χαρακτηριστικά. Οι τελευταίες χρονιές λόγω κλιματολογικών συνθηκών έχουν δώσει καλές ποιότητες στη Ζίτσα.
Τι κρασί αγοράζουν και τι πίνουν οι γυναίκες;
Παλαιότερα οι γυναίκες, ο οποίες είναι αυτές που αγοράζουν το κρασί για το σπίτι, προτιμούσαν τα ημίξηρα κρασιά και τα ροζέ. Αυτή η τάση δείχνει να αλλάζει, καθώς οι νέες γυναίκες που προσεγγίζουν το κρασί μέσω και του οινοτουρισμού, δείχνουν να προτιμούν τα ξηρά κρασιά. Εδώ σημαντικό ρόλο φαίνεται να παίζει και η αλλαγή των διατροφικών συνηθειών, που οδηγεί τις γυναίκες να αναζητούν χαμηλότερες περιεκτικότητες σε αλκοόλ και σάκχαρα. Οι ηλικίες μεταξύ 20 και 30 ετών δείχνουν προτίμηση στα ημίγλυκα, όμως αυτό αλλάζει στις μεγαλύτερες ηλικίες. Σε ότι αφορά τα ροζέ κρασιά φαίνεται να έχουν γίνει τάση προτίμησης από όλες τις ηλικίες.
Τα αφρώδη κρασιά πρέπει να συνοδεύουν μόνο γιορτές και επετείους;
Δεν υπάρχει συγκεκριμένη μέρα και ώρα για να καταναλώσει κανείς αφρώδες κρασί. Όταν αναφερόμαστε σε αφρώδες κρασί δεν μιλάμε για ένα μόνο τύπο κρασιού. Υπάρχουν διάφορες κατηγορίες - ημίγλυκα, ημίξηρα, ξηρά, λευκά, ροζέ, κόκκινα. Καταναλώνεται μόνο του, με τυριά, με ξηρούς καρπούς, με ζυμαρικά, κρέας, θαλασσινά. Είναι εύκολο κρασί, παιχνιδιάρικο και θεωρώ ότι αξίζει να μπει περισσότερο στην κουλτούρα του Έλληνα. Δεν υπάρχει όμως ακόμη η γνώση. Είναι πρόκληση για εμάς του χώρου να ασχοληθούμε περισσότερο με αυτό το θέμα.
Με κάτι ακραίο, ας πούμε παϊδάκια, μπορείς να σερβίρεις αφρώδες κρασί;
Φυσικά και θα κάνεις ένα ωραίο ταίριασμα. Το αφρώδες κρασί έχει την οξύτητα που θα σπάσει το λίπος του κρέατος, έχει τα αρώματα του, το διοξείδιο. Βέβαια δεν θα έβαζα δίπλα ένα ημίγλυκο αφρώδες, αλλά με ένα έξτρα ξηρό ή ξηρό το αποτέλεσμα θα ήταν εξαιρετικό. Όλοι οι Έλληνες οινοποιοί έχουν κάνει πολύ καλές προσπάθειες στα αφρώδη κρασιά. Δεν χρειάζεται να απευθυνθούμε στα ευρωπαϊκά αφρώδη, έχουμε πολύ καλή ελληνική παραγωγή σε αυτόν τον τομέα.
Αλήθεια, με ποιες προσωπικότητες έχεις τσουγγρίσει το ποτήρι σου;
Με τη μεγάλη κυρία του ελληνικού κρασιού, Σταυρούλα Κουράκου, που άφησε ανεξίτηλο στίγμα της στο χώρο μας. Τη θαυμάζω και ως επιστήμονα και ως γυναίκα. Θα πρέπει να διατηρηθεί τόσο στην μνήμη των ανθρώπων που παράγουν το κρασί όσο και αυτών που το καταναλώνουν.
Σε ένα εστιατόριο με φιλική παρέα πέφτει σε σένα η ευθύνη να επιλέξεις το κρασί;
Συνήθως ναι, αν και προτιμώ να ακούω τη γνώμη της παρέας. Στο τέλος εγώ το επιλέγω, αλλά αυτοί συμφωνούν μαζί μου.
Αισθάνεσαι ότι η ιδιότητά σου μπορεί κάποιες φορές να λειτουργεί εις βάρος της ευχαρίστησης;
Δεν το έχω αισθανθεί ποτέ, ακόμη και όταν είμαι σε επαγγελματικό γεύμα το απολαμβάνω. Μου αρέσει να μιλάω για το κρασί.
Αλήθεια, έχεις μεθύσει ποτέ;
Δεν έχω μεθύσει ποτέ από κρασί. Η υπερκατανάλωση χωρίς μέτρο δε μου αρέσει. Δεν το επιτρέπω στον εαυτό μου, δείχνει αδυναμία.
Τι σε χαλαρώνει;
Ένα ποτήρι κρασί παρέα με φίλους.
Ποια είναι η συνηθισμένη ατάκα σου;
Όταν κάτι δεν πάει καλά λέω στον εαυτό μου η επόμενη μέρα είναι μια άλλη μέρα.
Ποια είναι η καλύτερη φιλοφρόνηση που έχεις δεχτεί;
Θυμάμαι το σχόλιο ενός φιλόλογου που είπε ότι τα κρασιά που φτιάχνει η Ελένη, όπως και η ίδια, είναι δωρικού ρυθμού (γέλια).
Τι σημαίνει για σένα καλή ζωή και πως την προσεγγίζεις;
Την καλή ζωή ορίζουν για μένα απλά πράγματα: Η καλή παρέα, η ποιότητα στην κατανάλωση, ο λίγος ελεύθερος χρόνος για να βλέπουμε τους ανθρώπους που αγαπάμε, τα ταξίδια για να γνωρίζουμε τον κόσμο γύρω μας. Όλα αυτά είναι εύκολο να τα προσεγγίσει κανείς, χωρίς πολλά χρήματα.
Μαγειρεύεις στο σπίτι σου; Ποιο είναι το αγαπημένο σου φαγητό και με ποιο κρασί το συνοδεύεις;
Μου αρέσει να μαγειρεύω και το αγαπημένο μου φαγητό είναι οι ηπειρώτικες πίτες, που μπορώ να συνοδεύσω με αφρώδη κρασιά αλλά και με απλά ξηρά. Η τοπική μας ποικιλία, η Ντεμπίνα, θεωρώ ότι είναι ιδανική για να ταιριάξει με τις πίτες του τόπου μας. Φτιάχνω «μπατσαριά» με όλα τα χόρτα της ηπειρώτικης γης και τυρί φέτα και το κρασί που βάζω δίπλα της είναι η βιολογική Ντεμπίνα, ένα κρασί με διακριτικά αρώματα, μέτριο αλκοολικό βαθμό και ωραία οξύτητα, που ταιριάζει με τα χόρτα και το τυρί. Επίσης, φτιάχνω κρεατόπιτα με τη συνταγή της μητέρας μου, που ήταν η δασκάλα μου στην κουζίνα ή τουλάχιστον προσπαθώ να την κάνω σαν και εκείνη, γιατί ήταν τέλεια μαγείρισσα, ονομαστή για τις πίτες της. Έφτιαχνε κρεατόπιτα με εξαιρετικό φύλλο χειροποίητο και κόθρο μια συνταγή που οι Ηπειρώτες φτιάχνουν την Πρωτοχρονιά βάζοντας και το φλουρί. Χρησιμοποιούσε σιγομαγειρεμένη προβατίνα στο ζουμί της οποίας έβραζε ρύζι και μετά τύλιγε το κρέας και το ρύζι με το φύλλο. Η πιο σύγχρονη παραλλαγή είναι με μοσχάρι ή με κοτόπουλο, αλλά η αυθεντική είναι με προβατίνα. Σε αυτό το παραδοσιακό πιάτο βάζω δίπλα ένα αφρώδες κόκκινο από την ποικιλία Βλάχικο της Ζίτσας ή και ένα ήρεμο ξηρό από την ίδια ποικιλία. Αυτό το πιάτο χρειάζεται δίπλα του οξύτητα, διακριτικά αρώματα, πολυπλοκότητα. Πρέπει να σημειωθεί ότι οι παραδοσιακές ηπειρώτικες πίτες εκτός από το κρέας, το ρύζι, το τσιγαρισμένο κρεμμύδι και το βούτυρο δεν είχαν άλλα συστατικά. Απλές και καθαρές γεύσεις φτιαγμένα με τα υλικά που είχε ο τόπος.
Ποια είναι η αγαπημένη σου πόλη, εντός ή εκτός Ελλάδος, που σου αρέσει να τρως και να κάνεις βόλτα;
Αγαπώ τα Γιάννενα, τον τόπο που γεννήθηκα. Η πόλη έχει πολλά ωραία μέρη για περίπατο, αν και ξεχωρίζω τη βόλτα δίπλα στην λίμνη που την κάνω καθημερινά. Η ηπειρώτικη φύση είναι πανέμορφη και σου δίνει πολλές αφορμές για περιπάτους και εξορμήσεις. Η πόλη διατηρεί ακόμη πολλά παραδοσιακά μαγαζιά από ταβέρνες και ουζερί, που μπορείς να γευθείς καλό τοπικό φαγητό. Αλλά ιδιαίτερα μου αρέσει να τρώω σε χωριουδάκια στα παραδοσιακά καφενεία, όπου συναντάς καλές εκδοχές τις τοπικής κουζίνας, από πίτες έως κρέας μαγειρεμένο σε στάμνα στη μασίνα.
Τι αποτελεί πηγή έμπνευσης για σένα;
Λατρεύω τη φύση. Την απολαμβάνω μόνη μου ή με παρέα. Μου αρέσει το ορεινό τοπίο που είναι στα καλύτερα του στην περιοχή μας, αλλά και το υγρό στοιχείο της λίμνης ή της θάλασσας. Αυτές είναι οι στιγμές που μου δίνουν αφορμή για έμπνευση.
Διατηρείς παλιές φιλίες και πού συνηθίζεις να συναντάς τους φίλους σου;
Διατηρώ φιλίες με τους συμμαθητές μου από το λύκειο. Είμαστε μια ομάδα και συναντιόμαστε μια φορά τον μήνα σε κάποια ταβέρνα για κρασάκι και συζητάμε τα παλιά και τα νέα μας. Δεν με βρίσκει σύμφωνη αυτό που λένε κάποιοι ότι έχουμε αποξενωθεί και δεν επικοινωνούμε. Πιστεύω ότι υπάρχουν άνθρωποι γύρω μας και πρέπει να τους ανακαλύψεις. Πολλές φορές τους έχουμε δίπλα μας και δεν τους εκτιμάμε. Να ρίξουμε τον εγωισμό μας, που αυτό είναι το εμπόδιο, και να βλέπουμε την ανθρώπινη πλευρά. Οφείλουμε να είμαστε πιο κοινωνικοί γιατί αυτό τροφοδοτεί την ποιότητα της ζωής μας. Ακόμη και το καλύτερο κρασί να έχεις δεν αξίζει να το πίνεις μόνος σου.
Πες μου 5 κρασιά που έχεις στο ψυγείο σου για «ώρα ανάγκης»;
Πάντα έχω αφρώδη κρασιά, όπως το λευκό της Ζίτσας και το ροζέ, το οποίο συνήθως απολαμβάνω με τον άνδρα μου. Οι περισσότεροι φίλοι μου αγαπούν το λευκό αφρώδες. Επίσης, έχω το Βιολογικό Ντεμπίνα, Μαλαγουζιά αλλά και Ασύρτικο, τα οποία σερβίρω ανάλογα με το φαγητό που ταιριάζει.