Για πολλούς ακόμη η γευσιγνωσία ελαιολάδου είναι μια άγνωστη διαδικασία. Ακόμη και πολλοί παραγωγοί ελαιολάδου δεν γνωρίζουν πως, με Ευρωπαϊκό Κανονισμό ήδη από το 1991, για να χαρακτηριστεί ένα ελαιόλαδο ως εξαιρετικό παρθένο ή παρθένο πρέπει να περάσει από πάνελ δοκιμαστών οι οποίοι θα το δοκιμάσουν και θα ελέγξουν αν έχει ελαττώματα στη μύτη και στο στόμα. Ακόμη και χαμηλή οξύτητα να έχει το ελαιόλαδο (κάτω του 0,8%), από τη στιγμή που θα βρεθούν οργανοληπτικά ελαττώματα δεν μπορεί να κατηγοριοποιηθεί ως εξαιρετικό παρθένο. Αν αναλογιστούμε ότι ένας μεγάλος αριθμός παραγωγών τυποποιεί εξαιρετικό παρθένο μόνο με τα αποτελέσματα της χημικής ανάλυσης καταλαβαίνουμε αμέσως πόσες φορές έχουμε πληρώσει για εξαιρετικό παρθένο, ελαιόλαδα που δεν είναι.
Και πάμε στον καταναλωτή, γιατί άραγε οι καταναλωτές ελαιολάδου είναι τόσο ανεκπαίδευτοι στην οσμή και τη γεύση του ελαιολάδου; Η απάντηση είναι απλή…γιατί οι αισθήσεις τους δεν έρχονται άμεσα σε επαφή με την προσωπικότητα του προϊόντος, την οσμή και τη γεύση του. Η πιο συνηθισμένη κίνηση που κάνουμε όταν ανοίγουμε ένα μπουκάλι ελαιόλαδο είναι να ραντίσουμε το φαγητό. Έτσι παρεμβάλλεται και η γεύση του φαγητού και είναι πολύ δύσκολο κάποιος άπειρος να καταλάβει αν το ελαιόλαδο έχει ελάττωμα ή όχι ή αν μυρίζει χορτάρι, μήλο, ντομάτα ή μπανάνα.
Έχει περάσει η άποψη ότι το ελαιόλαδο δοκιμάζεται με ψωμί πράγμα που και αυτό είναι λάθος. Αν κάθε φορά που αγοράζαμε ελαιόλαδο το βάζαμε σε ένα ποτηράκι και το δοκιμάζαμε, σιγά σιγά οι αισθήσεις μας θα άρχιζαν να αντιλαμβάνονται τα διαφορετικά του αρώματα ακόμα και αν δεν είχαμε πάει σε κάποιο σεμινάριο γευσιγνωσίας.
Όπως και με το κρασί, μπορεί να μην είμαστε σομελιέ αλλά με τα χρόνια και με τις τόσες φορές που έχουν έρθει σε επαφή με τις αισθήσεις μας οι διαφορετικές του ποικιλίες μπορούμε να καταλάβουμε αν το κρασί μας έχει άρωμα λουλουδιών, φράουλας, αχλαδιού ή καραμέλας ή ακόμα και αν έχει χαλάσει.
Το να μάθει κανείς να γεύεται, να καταλαβαίνει την ποιότητα και να συνδυάζει ιδανικά το ελαιόλαδο με το φαγητό είναι μια από τις πολυτιμότερες γνώσεις που μπορεί να προσφέρει στον εαυτό του διότι το ελαιόλαδο είναι ίσως το μοναδικό τρόφιμο που τρώμε καθημερινά και ταΐζουμε και τα παιδιά μας. Η συμμετοχή σε ένα σεμινάριο γευσιγνωσίας ελαιολάδου είναι μια δραστηριότητα που ανοίγει τα μάτια, είναι μια εμπειρία ζωής που μπορεί να αλλάξει εντελώς τον τρόπο που αντιμετωπίζουμε το ελαιόλαδο.
Ακόμα κι αν δεν έχετε καταφέρει μέχρι στιγμής να συμμετάσχετε σε κάποιο σεμινάριο, μπορείτε να ξεκινήσετε την εξάσκηση με τα ελαιόλαδα που αγοράζετε και κρατάτε στο σπίτι. Το να εκπαιδεύσετε τις αισθήσεις σας στα αρώματα και τις γεύσεις των ελαιόλαδων είναι ένα εξαιρετικό αλλά και πολύ χρήσιμο χόμπι.
Ακολουθήστε τα παρακάτω βήματα για να μπορέσετε να εκτιμήσετε καλύτερα τα αρώματα και τη γεύση του ελαιολάδου.
ΒΗΜΑ 1: Τοποθετήστε 10-15 ml ελαιόλαδο σε ένα ποτήρι γευσιγνωσίας (αν δεν έχετε, χρησιμοποιήστε ποτήρι κονιάκ ή κρασιού). Καλύψτε με ένα καπάκι ή την παλάμη του χεριού σας.
ΒΗΜΑ 2: Ζεστάνετε το ποτήρι με την παλάμη σας για μερικά λεπτά.
ΒΗΜΑ 3: Γύρετε και περιστρέψτε το ποτήρι έτσι ώστε να καλύψετε τα τοιχώματά του με ελαιόλαδο για να «ξυπνήσουν» και να αναδυθούν τα αρώματά του. Αφαιρέστε το καπάκι ή την παλάμη σας.
ΒΗΜΑ 4: Πάρτε μια βαθιά εισπνοή μέσα στο ποτήρι προσπαθώντας να αποτυπώσετε τα αρώματα που μυρίσατε.
ΒΗΜΑ 5: Πάρτε μια καλή γουλιά και μην την καταπιείτε αμέσως, αφήστε την μερικά δευτερόλεπτα στο στόμα σας και βάζοντας τη γλώσσα σας πίσω από τα μπροστινά σας δόντια ρουφήξτε αέρα από το πλάι της οδοντοστοιχίας κάνοντας χαρακτηριστικό ήχο. Δηλαδή εισπνεύστε με θόρυβο από το πάλι των δοντιών και εκπνεύστε από τη μύτη έχοντας το κεφάλι σας να γέρνει λίγο προς τα εμπρός για να βοηθήσετε την επικοινωνία στόματος – μύτης μέσω της οπισθορινικής οδού. Έτσι θα αντιληφθείτε καλύτερα τα αρώματα και τις γεύσεις τους.
ΒΗΜΑ 6+7: Καταπιείτε ενώ συγκεντρώνεστε στη γεύση. Παρατηρήστε αν νιώσατε μια πικάντηση αίσθηση καθώς κατεβαίνει το ελαιόλαδο στο λαιμό σας και αν σας κάνει να βήξετε λίγο. Σκεφτείτε όλες τις αισθήσεις που έχετε νιώσει. Το φρουτώδες, το πικρό, το πικάντικο, τα διαφορετικά αρώματα και τις γεύσεις. Γράψτε τις παρατηρήσεις σας και μετά συγκρίνετε τις με τυχόν άλλα ελαιόλαδα που θα δοκιμάσετε.
ΒΗΜΑ 8: Καθαρίστε τον ουρανίσκο σας μεταξύ ελαιολάδων με μια φέτα πράσινο μήλο. Πιείτε λίγο νερό, βρύσης ή ανθρακούχο.
ΒΗΜΑ 9: Επαναλάβετε και απολαύστε!
Σημειώστε, πως καλό είναι, όταν δοκιμάζετε ελαιόλαδο να μην φοράτε άρωμα, κρέμα χεριών ή αντισηπτικό με άρωμα για να μην δυσκολευτείτε να διακρίνετε τα δικά του φυσικά αρώματα.
Θέλετε να μάθετε περισσότερα; Δείτε το άρθρο για το Πώς αναγνωρίζουμε το παρθένο και το εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο
