Ο ύπνος είναι καθοριστικής σημασίας για όλες μας τις λειτουργίες εντός της ημέρας και, όπως σε όλα τα πράγματα, σημασία δεν έχει μόνο η ποσότητα αλλά και η ποιότητά του. Υπάρχουν παράγοντες που μπορούν να βελτιώσουν την ποιότητα του ύπνου και ένας από αυτούς είναι βέβαια η διατροφή, όπως μπορεί να έχεις ακούσει ήδη πολλές φορές. Όμως έχεις συνδέσει τον καλό ύπνο με τα προβιοτικά που βρίσκονται σε τροφές που έχουν υποστεί ζύμωση;
Μια νέα επιστημονική μελέτη δείχνει ότι μπορεί να υπάρχει σύνδεση μεταξύ της κατανάλωσης ζυμωμένων τροφών και του καλύτερου ύπνου.
Ορισμένες μελέτες σε ανθρώπους και ζώα έχουν ανακαλύψει ότι τα προβιοτικά - που βρίσκονται σε τρόφιμα όπως το kimchi, το miso και το γιαούρτι - βοήθησαν ανθρώπους να επιτύχουν καλύτερο ύπνο. Συγκεκριμένα, οι άνθρωποι είτε αποκοιμιόνταν πιο γρήγορα, είτε μπορούσαν να κοιμηθούν για περισσότερο χρόνο, είτε έπεφταν σε βαθύτερο ύπνο, με λιγότερες νυχτερινές αφυπνίσεις και αυξάνοντας την πρωινή εγρήγορση. Η συγκεκριμένη έρευνα βέβαια είναι απλώς μία ακόμη από ένα σύνολο ερευνών σχετικά με το πώς το έντερο αλληλεπιδρά με τον εγκέφαλο και τι θα μπορούσε να σημαίνει αυτό για τη βελτίωση του ύπνου.
Η μελέτη που δημοσιεύθηκε πρόσφατα στο Journal of Food Science, διεξήχθη από δύο ερευνητές του Κεντρικού Ινστιτούτου Τεχνολογικής Έρευνας Τροφίμων στο Mysuru της Ινδίας. Για να καταλήξουν στα συμπεράσματά τους, οι ερευνητές έκαναν 61 επιστημονικές μελέτες που δημοσιεύτηκαν μεταξύ 1995 και 2024 και αφορούσαν τον ύπνο, τον εγκέφαλο, το έντερο και τις ενώσεις που συμβάλλουν σε ένα υγιές έντερο. Τα τρόφιμα που έχουν υποστεί ζύμωση, όπως το κεφίρ, το ξινολάχανο και το τέμπε -για να αναφέρουμε μόνο μερικά- παρασκευάζονται με ελεγχόμενη ανάπτυξη βακτηρίων, γεγονός που τους προσδίδει ένα είδος βιοτικών (προβιοτικά), μαζί με την πικάντικη γεύση τους.
Αρκετές έρευνες που εξέτασαν οι ερευνητές συνδέσεις μεταξύ των ζυμωμένων τροφών και του βελτιωμένου ύπνου. Για παράδειγμα, μια μελέτη του 2020 διαπίστωσε ότι το γάλα που έχει υποστεί ζύμωση μείωσε την αϋπνία σε ποντίκια. Τα ποντίκια που κατανάλωναν χυμό καρότου που έχει υποστεί ζύμωση κοιμόντουσαν για περισσότερο χρόνο, σύμφωνα με έρευνα του 2022, και οι αρουραίοι που έπιναν γάλα που έχει υποστεί ζύμωση και χυμό ροδιού είχαν λιγότερες αφυπνίσεις και πιο βαθύ, αναζωογονητικό ύπνο σε μια μελέτη του 2023.
Ακόμα πιο σημαντικό είναι το γεγονός ότι πολλές περιπτώσεις ερευνών σε ανθρώπους δείχνουν παρόμοια αποτελέσματα. Μια έκθεση του 2024 σχετικά με τα ευρήματα της Εθνικής Έρευνας για την Υγεία και τη Διατροφή (NHANES) από το 2009 έως το 2018, η οποία εξέτασε τις απαντήσεις 49.693 Αμερικανών ενηλίκων από αυτό το χρονικό διάστημα, διαπίστωσε ότι οι άνθρωποι που έτρωγαν γιαούρτι ή έπαιρναν προβιοτικά συμπληρώματα ανέφεραν λιγότερες διαταραχές ύπνου. Σύμφωνα με μια μικρότερη μελέτη 29 ατόμων από το 2009, οι ηλικιωμένοι ενήλικες που έπιναν περίπου το ένα τρίτο του φλιτζανιού ζυμωμένου γάλακτος κάθε μέρα κοιμόντουσαν πιο γρήγορα και παρουσίαζαν μείωση των νυχτερινών αφυπνίσεων.
Έντερο και εγκέφαλος: Πώς συνδέονται
Η ικανότητα των ζυμωμένων τροφών να επηρεάζουν τον ύπνο εξαρτάται από τη σχέση μεταξύ του εντέρου και του εγκεφάλου. Τα προβιοτικά στα τρόφιμα που έχουν υποστεί ζύμωση συμβάλλουν σε ένα υγιές έντερο εισάγοντας περισσότερα καλά βακτήρια στο πεπτικό μας σύστημα. Υπάρχουν ήδη τρισεκατομμύρια μικροοργανισμοί, συμπεριλαμβανομένων των βακτηρίων σε αυτό. Αυτά είναι γνωστά ως «μικροβίωμα του εντέρου» και είναι ζωτικής σημασίας για την υγιή λειτουργία του πεπτικού και του ανοσοποιητικού συστήματος, εκτός από πολλές άλλες σωματικές λειτουργίες.
Τα προβιοτικά προσθέτουν περισσότερα ωφέλιμα μικρόβια στο έντερο και με τη σειρά του το μικροβίωμα του εντέρου συνδέονται με τον εγκέφαλο μέσω ενός άξονα. Αυτός ο άξονας μεσολαβεί στη σχέση μεταξύ του εντέρου και του ύπνου. Έτσι, η αλυσίδα των σχέσεων εδώ είναι: τα προβιοτικά προσθέτουν καλά βακτήρια στο έντερό μας, τα βακτήρια του εντέρου είναι κρίσιμα για πολλές λειτουργίες του οργανισμού, συμπεριλαμβανομένης της πέψης, και το έντερο συνδέεται με τον εγκέφαλο, πράγμα που σημαίνει ότι συνδέεται επίσης με τον ύπνο. Ο άξονας μικροβιόκοσμος (μικροβίωμα)-έντερο-εγκέφαλος είναι πολύπλοκος, αλλά όλο και περισσότερες έρευνες προσπαθούν να τον κατανοήσουν.
