Μπορεί πριν από λίγα χρόνια να μην συζητούσαμε καν για «υπερ-επεξεργασμένα τρόφιμα», ούτε καν για «επεξεργασμένα», όμως πλέον ο όρος έχει μπει για τα καλά στη ζωή μας. Και αυτό γιατί είναι όλο και περισσότερες οι έρευνες και η σχετική βιβλιογραφία για τις επιπτώσεις που έχει η συχνή κατανάλωσή τους για τον οργανισμό. Οι μελέτες δείχνουν ότι μια διατροφή πλούσια σε υπερ-επεξεργασμένα τρόφιμα μπορεί να βλάψει τον αιματοεγκεφαλικό φραγμό, να αυξήσει τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου και ένα σωρό άλλες παθήσεις.
Ενδιαφέρον παρουσιάζει και η έρευνα του Hall, που διεξήχθη μεν το 2019, αλλά δίνει σημαντικά στοιχεία που σίγουρα μας αφορούν και στο σήμερα. Ο ίδιος ήταν τότε ερευνητής στα Εθνικά Ινστιτούτα Υγείας των ΗΠΑ και για τις ανάγκες της πρωτοποριακής του μελέτης σύγκρινε δύο ομάδες ανθρώπων: η μία κατανάλωνε φρέσκα, σπιτικά γεύματα (π.χ. φρούτα, λαχανικά, ξηρούς καρπούς, δημητριακά ολικής άλεσης και ψητό κοτόπουλο), ενώ η άλλη έτρωγε καθημερινά τροφές όπως μπισκότα, επεξεργασμένα δημητριακά, πατατάκια, σοκολατούχο γάλα και έτοιμα γεύματα.
Το αποτέλεσμα; Οι συμμετέχοντες που έτρωγαν υπερ-επεξεργασμένα τρόφιμα κατανάλωναν κατά μέσο όρο 500 θερμίδες παραπάνω την ημέρα και έπαιρναν βάρος – παρόλο που τα δύο διαιτολόγια είχαν τις ίδιες ποσότητες θερμίδων, λίπους, αλατιού, ζάχαρης και φυτικών ινών.
Τι κάνει τα υπερεπεξεργασμένα τρόφιμα τόσο «επικίνδυνα»;
Ο Hall εξήγησε πως δεν φταίνε μόνο τα ίδια τα τρόφιμα και οι θερμίδες, αλλά το συνολικό «διατροφικό περιβάλλον»: φθηνά, γευστικά, εύκολα και παντού διαθέσιμα. Οι επεξεργασμένες τροφές έχουν υψηλή ενεργειακή πυκνότητα (πολλές θερμίδες ανά μπουκιά) και είναι υπερ-γευστικές, λόγω των συνδυασμών λίπους, ζάχαρης, αλατιού και υφής.
Μάλιστα, οι συμμετέχοντες στη μελέτη έτρωγαν πιο γρήγορα όταν κατανάλωναν υπερεπεξεργασμένα τρόφιμα, κάτι που καθυστερεί το αίσθημα κορεσμού και οδηγεί σε υπερφαγία. Εξ ου και η προσθήκη βάρους για την οποία μιλήσαμε παραπάνω.
Σε νεότερη μελέτη του, ο Hall επιβεβαίωσε ότι αν μειωθεί η γευστική ένταση και η ενεργειακή πυκνότητα, ακόμα και σε υπερεπεξεργασμένα γεύματα, τότε οι άνθρωποι δεν τρώνε παραπάνω θερμίδες, αφού δεν έχουν υπερφαγικά επεισόδια. Κοινώς, δεν θέλουν το παραπάνω και την υπερβολή.
Υπάρχουν «καλά» υπερεπεξεργασμένα τρόφιμα;
Ο ίδιος λέει ότι καταναλώνει κάποια από αυτά, άνθρωπος είναι στο κάτω κάτω. Όμως προσπαθεί να τα προσαρμόζει πιο κοντά στα μέτρα του και σε μία πιο υγιεινή εκδοχή τους. Για παράδειγμα, χρησιμοποιεί έτοιμη σάλτσα ντομάτας με χαμηλή περιεκτικότητα σε ζάχαρη και αλάτι, για λόγους ευκολίας, χωρίς ενοχές. Δηλώνει ότι δεν είναι όλα τα υπερεπεξεργασμένα τρόφιμα ανθυγιεινά, και πως δεν χρειάζεται να τα «δαιμονοποιούμε» συλλήβδην.
Τι τρώει ο Kevin Hall μέσα στην ημέρα;
Ενδιαφέρον έχει επίσης το καθημερινό διαιτολόγιο του Kevin Hall. Δεν θα ήταν ωραίο να μάθεις τι τρώει ένας άνθρωπος ο οποίος ξέρει πραγματικά πολύ καλά ποια τρόφιμα είναι επεξεργασμένα και πόσο επηρεάζουν την υγεία; Για ρίξε μια ματιά:
Πρωινό: Μόνο καφές.
Δεκατιανό: Ξηροί καρποί, φρούτο ή βραστό αυγό.
Μεσημεριανό: Συνήθως περισσεύματα από το προηγούμενο βράδυ.
Βραδινό: Συνήθως ζυμαρικά ολικής με σάλτσα, λαχανικά στη σχάρα και κατεψυγμένα θαλασσινά.
Και επειδή είναι και οικογενειάρχης, στο σπίτι του προσπαθούν να τρώνε όλοι υγιεινά, αλλά κάνουν και συμβιβασμούς. Όπως και εδώ στην Ελλάδα, που τα παιδιά τις λατρεύουν και τα δικά του παιδιά τρώνε για παράδειγμα κοτομπουκιές.
Παρεμπιπτόντως όμως, αν θέλεις να αποφύγεις τις έτοιμες και να έχεις μία πιο υγιεινή εκδοχή τους, ενώ παράλληλα τα παιδιά σου τις τρώνε με την ίδια όρεξη και λαχτάρα, δες εδώ μία συνταγή μας για νόστιμες κοτομπουκιές που γίνονται γρήγορα στο air fryer.
Η βασικότερη συμβουλή διατροφής
Γυρίζοντας σε όσα υποστηρίζει ο καθηγητής Hall, το παραδοσιακό, απλό διατροφικό μήνυμα παραμένει πάντα σωστό, όσο κλισέ και αν ακούγεται. Πρέπει να εντάξουμε στην καθημερινή μας διατροφή περισσότερα φρούτα, λαχανικά και δημητριακά ολικής άλεσης. Αντίθετα, πρέπει να καταναλώνουμε λιγότερα κορεσμένα λιπαρά, αλάτι, ζάχαρη και επεξεργασμένους υδατάνθρακες.
Ο ίδιος καταλήγει επίσης στο ότι δεν χρειάζεται να κόψουμε εντελώς τα επεξεργασμένα τρόφιμα για να τρώμε σωστά. Αρκεί να τα καταναλώνουμε με μέτρο, να διαβάζουμε τις ετικέτες και τα ψιλά γράμματα και να δίνουμε προτεραιότητα σε θρεπτικά προϊόντα της φύσης.
Και αν μη τι άλλο, αυτή είναι μία συμβουλή που μπορεί να εφαρμοστεί σε οποιαδήποτε κουλτούρα φαγητού, από τη μία άκρη του κόσμου, ως την άλλη.
Πηγή: The Washington Post
