
Μπορεί οπτικά να φαίνονται ίδια, όμως το αγιολί που έχεις δει αρκετές φορές στα μενού των εστιατορίων δεν είναι άλλη μία μαγιονέζα. Ομολογουμένως, μοιάζουν αρκετά στην υφή, όμως το αγιολί κρύβει μέσα του ένα υλικό που το διαφοροποιεί εντελώς και το κάνει νόστιμο, ξεχωριστό και ικανό να απογειώσει σχεδόν κάθε πιάτο.
Η ιστορία του
Η λέξη aioli αποτελείται από τα συνθετικά, ail ( το σκόρδο στα γαλλικά) και oli, που αναφέρεται στο λάδι. Το aioli χρησιμοποιείται στις μεσογειακές κουζίνες, ιδίως στην ανατολική Ισπανία και στη νότια Γαλλία (κυρίως στην Προβηγκία), ωστόσο η φήμη του έχει εξαπλωθεί σε όλο τον κόσμο, μεταξύ άλλων και στη χώρα μας.
Η ακριβής προέλευσή του δεν είναι βέβαιη. Στην Ισπανία, ήταν γνωστό ως allioli, ενώ μερικοί λένε ότι εμφανίστηκε εκεί πριν γίνει γνωστό στη Γαλλία. Στον Λίβανο ονομάζεται toum και στην Αίγυπτο, tooma. Ανεξάρτητα από αυτό, το σίγουρο είναι ότι χρησιμοποιείται ευρέως εδώ και αιώνες, αφού ενισχύει τις γεύσεις σχεδόν όλων των υλικών με τα οποία έρχεται σε επαφή, επιτρέποντας τους να παραμένουν περισσότερο στον ουρανίσκο.
Από τι αποτελείται
Το σύγχρονο aioli μπορεί να φτιαχτεί ακόμη και με την προσθήκη πολτοποιημένου σκόρδου σε σπιτική ή αγορασμένη μαγιονέζα, όμως παραδοσιακά η διαδικασία παρασκευής του είναι διαφορετική, αφού όταν πρωτοεμφανίστηκε συνδύαζε λιωμένες σκελίδες φρέσκου σκόρδου και αρωματικό ελαιόλαδο, που έχουν χτυπηθεί σε γουδί, μέχρι να γίνουν μία γαλακτοποιημένη πάστα.
Με το πέρασμα των χρόνων, στη διαδικασία προστέθηκαν μυρωδικά, λεμόνι, ξύδι, ακόμη και αυγά - όταν θέλει κανείς το αποτέλεσμα να είναι πιο βελούδινο και να θυμίζει περισσότερο μία σως, παρά πάστα -, ενώ πλέον το γουδί έχει αντικατασταθεί από τον πολυκόφτη.
Το αυγό με τα χρόνια μάλιστα υιοθετείται όλο και περισσότερο, δημιουργώντας τελικά ένα ντιπ που συνοδεύει και δίνει έντονη γεύση σε πιάτα από κρεατικά μέχρι θαλασσινά και ψάρια, ενώ στους περισσότερους θυμίζει μία άλλη εκδοχή της μαγιονέζας.
Έχει ενδιαφέρον να γνωρίζεις ότι τέτοια είναι η γεύση του, που στο παρελθόν, το aioli χρησιμοποιήθηκε για να προσθέσει και να εντείνει ή ακόμη και να καλύψει δυσάρεστες γεύσεις σε όλα τα είδη, από κρέας, ψάρι και λαχανικά, μέχρι σάντουιτς, αυγά και πολλά άλλα. Λέγεται μάλιστα ότι οι Ρωμαίοι το χρησιμοποιούσαν κατά κόρον, προκειμένου να καλύψουν σε συγκεκριμένα πιάτα τη γεύση υλικών που δεν ήταν πια φρέσκα.
Η συνταγή για να φτιάξεις το δικό σου αγιολί
Υλικά
- 2 κρόκοι αυγών
- 3-4 σκελίδες σκόρδο, τριμμένες
- 1 κ.σ. χυμό λεμονιού
- 1 ½ κ.γ. αλάτι
- 2/3 κ.γ. ελαιόλαδο ή ηλιέλαιο
Διαδικασία
- Για το σπιτικό αγιολί, σε ένα μεσαίο μπολ βάζουμε τους κρόκους αυγών, το σκόρδο, τον χυμό λεμονιού και το αλάτι και χτυπάμε με αυγοδάρτη μέχρι οι κρόκοι να γίνουν πιο ανοιχτόχρωμοι και τα υλικά να ομογενοποιηθούν.
- Προσθέτουμε σταδιακά το λάδι, συνεχίζοντας το χτύπημα, μέχρι να ενσωματωθεί.
Μπορείς να το διατηρήσεις το αγιολί στο ψυγείο, σε αεροστεγές δοχείο μέχρι και 2 εβδομάδες.