Υπάρχουν λίγες πιο διχαστικές συζητήσεις στον κόσμο των τροφίμων από τον ανανά ως υλικό της πίτσας. Στην πραγματικότητα είναι ένα θέμα που συζητιέται τόσο έντονα που είτε πεινάς διαβάζοντας τον τίτλο αυτού του άρθρου, είτε ήδη σφίγγεις τις γροθιές σου από θυμό, καθώς το στομάχι σου γυρίζει.
Ανανάς στην πίτσα: Ποιος είχε την ιδέα;
Η πίτσα με ανανά, γνωστή ως Hawaiian Pizza, έχει μεγάλους πολέμιους αλλά και φανατικούς οπαδούς. Ποιος ήταν όμως ο εμπνευστής της; Η πίτσα, όπως τη γνωρίζουμε σήμερα εξελίχθηκε από πιάτα που δημιουργήθηκαν στις φτωχογειτονιές της Νάπολης μεταξύ του 16ου και 18ου αιώνα, για να φτάσει το 2017, η ναπολετάνικη πίτσα να ενταχθεί στον κατάλογο της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ανθρωπότητας της UNESCO. Mε αυτήν την πιστοποίηση οι Ιταλοί κατάφεραν να προστατεύουν την αρχική συνταγή και τις μεθόδους παραγωγής της από κακή χρήση ή παραποίηση και να αναδείξουν τη σημασία της σε παγκόσμιο επίπεδο.
Ωστόσο, η hawaiian pizza δεν ήταν ιταλική εφεύρεση. Επίσης, παρά το όνομά της, ουδεμία σχέση έχει με τη Χαβάη. Οι πρώτες αναφορές στον ανανά ως topping στην πίτσα χρονολογούνται από τα μέσα της δεκαετίας του 1950, με τον όρο «Hawaiian», αλλά η εμπορική επιτυχία της είχε ιθύνοντα νου έναν Έλληνα μετανάστη.
Ο Σωτήριος «Σαμ» Πανόπουλος, έφτασε στον Καναδά το 1954 με την πεποίθηση ότι στη νέα πατρίδα του τον περίμεναν απεριόριστες ευκαιρίες. Μαζί με τα αδέρφια του άνοιξαν το εστιατόριο Satellite, στην επαρχία του Οντάριο, που αρχικά σέρβιρε πιάτα όπως pancakes και burgers. Με σκληρή δουλειά κατάφεραν να δημιουργήσουν μια μικρή αλυσίδα εστιατορίων, ενώ μετά από ένα ταξίδι στη Νάπολη, ο Πανόπουλος αποφάσισε να συμπεριλάβει την πίτσα στο μενού.
Εκείνη την εποχή η πίτσα δεν ήταν ακόμη κάτι τόσο διαδεδομένο και δημοφιλές. Όπου υπήρχαν πιτσαρίες είχαν κλασικές συνταγές και απλά συστατικά: μανιτάρια, μπέικον ή πεπερόνι. Ο Πανόπουλος, που στο μεταξύ σέρβιρε και «αμερικανοποιημένες» εκδοχές κινέζικων γευμάτων, όπως γλυκόξινο κοτόπουλο, αποφάσισε να ρισκάρει, προσθέτοντας ανανά από κονσέρβα σε μια πίτσα, με ζαμπόν. Αρχικά δεν ήξερε αν θα ήταν επιτυχία ή όχι, αλλά σύντομα διαπίστωσε ότι ο συνδυασμός γλυκού και αλμυρού έφερνε κέρδη.
Γιατί όμως ανανά; Ένας πιθανός λόγος είναι η αυξανόμενη γοητεία της Tiki κουλτούρας εκείνη την εποχή. Η Χαβάη είχε γίνει αμερικανική πολιτεία το 1959 και οι άνθρωποι είχαν ερωτευτεί τον τρόπο ζωής του νησιού και, παράλληλα, ο κονσερβοποιημένος ανανάς άρχισε να εισάγεται στη Βόρεια Αμερική.
Όσο για το όνομα, λέγεται ότι βασίζεται στο brand του κονσερβοποιημένου ανανά που χρησιμοποιούσε, το οποίο ήταν Hawaiian. Σε κάθε περίπτωση, η δημιουργία αυτή κατάφερε να γίνει μια από τις πιο διάσημες συνταγές παγκοσμίως, αλλά και μία πίτσα για την οποία έχει ξεσπάσει πόλεμος, με παθιασμένους οπαδούς από τη μία και πολέμιους από την άλλη.
Μα καλά, ταιριάζει η πίτσα με τον ανανά;
Η ισορροπία είναι βασικό συστατικό στις γεύσεις που απολαμβάνουμε. Πιθανότατα, έχεις ακούσει για τη μαγεία του συνδυασμού γλυκών και αλμυρών γεύσεων. Είναι ο λόγος που κάποιοι βάζουν μέλι στο τυρί ή αλάτι στην καραμέλα. Η αντίθεση δημιουργεί μια συγχορδία αντικρουόμενων, αλλά και ταιριαστών (μέσα στην αντίθεσή τους) γεύσεων.
Και δεν είναι κάποια περίεργη νέα τάση. Οι σεφ συνδυάζουν γλυκό και αλμυρό εδώ και αιώνες. Σκέψου το ως εξής: όταν τρως πίτσα, έχεις να κάνεις με πολλές πλούσιες γεύσεις, όπως το τυρί, η σάλτσα και μερικά αλμυρά αλλαντικά, που μπορεί να βαρύνουν τη γεύση αρκετά. Η αλήθεια είναι πάντως ότι με την έλευση της πίτσας με ανανά, άνοιξε ο δρόμος και για άλλα υλικά και συνδυασμούς, όπως οι πολλές παραλλαγές από σως - πάρε για παράδειγμα την BBQ. Ακόμη υπάρχει ελληνική πίτσα με φέτα ή και με γύρο.
Η πίτσα που αγαπάνε να μισούν εκατομμύρια άνθρωποι
Από την αρχική δημιουργία της στο Οντάριο, η πίτσα με ανανά εξαπλώθηκε σε όλη τη Βόρεια Αμερική και τελικά σε όλο τον κόσμο. Παρά την παγκόσμια απήχησή της, παραμένει ακόμη αμφιλεγόμενη. Ένα από τα κύρια επιχειρήματα όσων προβάλλουν σθεναρά αντίσταση, είναι ότι ο ανανάς «σπάει» την παράδοση - ότι τα φρούτα δεν έχουν θέση στην πίτσα.
Το 2017, ο πρόεδρος της Ισλανδίας, Gudni Thorlacius Johannesson, προκάλεσε ένα μικρό διεθνές επεισόδιο, όταν αστειεύτηκε σε ομιλία μπροστά σε μαθητές, ότι εάν του δοθεί η ευκαιρία, θα απαγόρευε τον ανανά στην πίτσα. Από την άλλη, ο πρωθυπουργός του Καναδά, Justin Trudeau, την είχε υπερασπιστεί με πάθος τότε, σε αναρτήσεις τους στο πρώην Twitter, νυν Χ. Και βέβαια, το διαδίκτυο κατακλύζεται από memes υπέρ και κατά του ανανά.
Τελικά, την αγαπάμε ή όχι;
Η αλήθεια είναι ότι αν η Hawaiian Pizza δεν ήταν τόσο δημοφιλής θα είχε εξαφανιστεί από τα μενού παγκοσμίως εδώ και χρόνια. Σίγουρα, υπάρχουν άνθρωποι που αντιτίθενται με πάθος. Πιθανότατα ο ανανάς στην πίτσα να τους ενοχλεί ακόμα και ως ιδέα. Στην πραγματικότητα, αν μια πιτσαρία χρησιμοποιεί φρέσκο, αντί για ανανά κονσέρβας και αν ο φούρνος είναι αρκετά ζεστός για να δώσει στο φρούτο την κατάλληλη θερμοκρασία και ένα ελαφρύ καψάλισμα, μπορεί να είναι μια δελεαστική πρόταση.
Σε κάθε περίπτωση, όπως λέει και το λατινικό ρητό «De gustibus et coloribus non est disputandum», ή σε απλή καθημερινή μετάφραση: «Γούστο σας και καπέλο σας». Εμένα πάντως μου άνοιξε η όρεξη. Πάω να παραγγείλω μια πίτσα με ανανά.
Δες εδώ και μερικές δικές μας συνταγές για πίτσα (κι ας μην έχουν ανανά):
