Το πιάτο αυτό παίρνει το όνομά του από τη Ντελαγκράτσια, μια από τις πιο γραφικές και εύπορες περιοχές της Σύρου, πρωτεύουσας των Κυκλάδων. Σήμερα είναι γνωστή με την αρχαία της ονομασία, Ποσειδωνία, και βρίσκεται στη νοτιοδυτική ακτή του νησιού. Κατά την περίοδο της Ενετοκρατίας, η περιοχή ονομάστηκε Della Grazia, από τη μικρή καθολική εκκλησία της Madonna della Gratsia που ακόμα στέκει βόρεια του οικισμού.

Η Ντελαγκράτσια φημίζεται για τα κομψά νεοκλασικά αρχοντικά του 19ου αιώνα, τις μαγευτικές παραλίες και τους καταπράσινους κήπους της - στοιχεία που αποτυπώνουν τη βαθιά ιστορία και πολιτιστική κληρονομιά του νησιού.

Η συνταγή είναι εμπνευσμένη από ένα παραδοσιακό χωριάτικο φαγητό με μελιτζάνες, πατάτες, ντομάτες και τυρί. Η παραδοσιακή εκδοχή είναι απλούστερη και δεν περιλαμβάνει μπεσαμέλ, όμως κάποιες νεότερες παραλλαγές την προσθέτουν. Η δική μου εκδοχή θυμίζει χορτοφαγικό μουσακά: η μπεσαμέλ «δένει» ωραία τα υλικά και προσφέρει μια πιο χορταστική υφή. Μου αρέσει να προσθέτω και φέτα, που δίνει επιπλέον γεύση. Τα λαχανικά μπορούν να ψηθούν στο τηγάνι, στο φούρνο ή στην φριτέζα αέρος. Μπορείτε επίσης να προσθέσετε και άλλα λαχανικά, όπως κόκκινες πιπεριές ή κολοκυθάκια.

info

Συνταγή και εισαγωγή από το βιβλίο The Greek Islands Cookbook
Book Credit: The Greek Islands Cookbook by Carolina Doriti is published by Murdoch Books, £20.00, www.murdochbooks.co.uk
Image Credit: © Manos Chatzikonstantis 2025

Υλικά

Για τα λαχανικά

  • 1 κιλό μελιτζάνες, κομμένες σε φέτες πάχους 1 εκ.
  • 1 κιλό πατάτες, κομμένες σε φέτες πάχους 1 εκ.
  • ελαιόλαδο για τηγάνισμα ή ψήσιμο
  • αλάτι, πιπέρι φρεσκοτριμμένο

Για τη σάλτσα ντομάτας

  • 1 κιλό ντομάτες ή ντοματίνια
  • 60ml ελαιόλαδο
  • 1 κρεμμύδι ψιλοκομμένο
  • 3 σκελίδες σκόρδο, χοντροκομμένες
  • 1 γεμάτο κ.γ. πελτέ ντομάτας
  • 1 φυλλο δάφνης
  • 50ml κρασί γλυκό κόκκινο (π.χ. Μαυροδάφνη)
  • 1 κλωναράκι θυμάρι φρέσκο
  • 1 ξυλάκι κανέλας μικρό
  • 1 πρέζα γαρίφαλο τριμμένο
  • 2 κ.σ. μαϊντανό ψιλοκομμένο
  • αλάτι, πιπέρι φρεσκοτριμμένο

Για τη μπεσαμέλ με φέτα

  • 1 lt γάλα
  • 100 ml ελαιόλαδο
  • 100 γρ. αλεύρι για όλες τις χρήσεις
  • 100 γρ. φέτα τριμμένη
  • ¼ κ.γ. μοσχοκάρυδο τριμμένο
  • αλάτι, πιπέρι φρεσκοτριμμένο

Για τη συναρμολόγηση

  • 85 γρ. τυρί Σαν Μιχάλη ή παρμεζάνα, τριμμένο
  • 80 γρ. φέτα τριμμένη

Chardonnay με αρώματα ώριμων εσπεριδοειδών, κυδωνιού, βανίλιας και ξηρών καρπών, πλούσιο σώμα και ισορροπημένη οξύτητα. Η πρόταση του WSPC: Nomade Chardonnay Κτήμα Οινοτρόπαι

Διαδικασία
Cook Mode (κράτα την οθόνη ενεργή)

Προετοιμάζουμε τα λαχανικά

  1. Για το Ντελαγκρατσιανό Σύρου μουλιάζουμε τις φέτες μελιτζάνας σε αλατισμένο χλιαρό νερό για 15–30 λεπτά ενώ ετοιμάζουμε τη σάλτσα.
  2. Στη συνέχεια στραγγίζουμε τις μελιτζάνες και τις στεγνώνουμε καλά με απορροφητικό χαρτί. Το ίδιο κάνουμε και με τις πατάτες.

Φτιάχνουμε τη σάλτσα ντομάτας

  1. Αν χρησιμοποιήσουμε μεγάλες ντομάτες, τις τρίβουμε στη χοντρή πλευρά του τρίφτη και πετάμε τις φλούδες. Αν χρησιμοποιήσουμε ντοματίνια, τα πολτοποιούμε στο μπλέντερ.
  2. Τοποθετούμε μια μεγάλη κατσαρόλα σε μέτρια προς δυνατή φωτιά, ρίχνουμε 3 κ.σ. ελαιόλαδο και σοτάρουμε το κρεμμύδι με λίγο αλάτι. Μόλις μαλακώσει, προσθέτουμε το σκόρδο, τον πελτέ ντομάτας και το δαφνόφυλλο.
  3. Σβήνουμε με το κρασί και αφήνουμε να εξατμιστεί το αλκοόλ για 1 λεπτό.
  4. Προσθέτουμε τις ντομάτες, το θυμάρι, την κανέλα και το γαρίφαλο. Χαμηλώνουμε τη φωτιά, αλατοπιπερώνουμε, και σιγοβράζουμε με το καπάκι μισάνοιχτο για περίπου 25 λεπτά.
  5. Στη συνέχεια αφαιρούμε το δαφνόφυλλο, την κανέλα και το θυμάρι και προσθέτουμε το υπόλοιπο ελαιόλαδο και τον μαϊντανό. Δοκιμάζουμε και διορθώνουμε το αλάτι αν χρειάζεται. Συνεχίζουμε σε πολύ χαμηλή φωτιά για άλλα 5 λεπτά.

Ψήνουμε τα λαχανικά στο φούρνο ή τα τηγανίζουμε

  1. Προθερμαίνουμε το φούρνο στους 190°C.
  2. Απλώνουμε τις μελιτζάνες και τις πατάτες τη μια φέτα δίπλα στην άλλη σε ταψιά στρωμένα με λαδόκολλα (χωριστά τις πατάτες από τις μελιτζάνες). Τα λαδώνουμε καλά με πινέλο και αλατοπιπερώνουμε.
  3. Ψήνουμε για περίπου 15 λεπτά από τη μια πλευρά, τα γυρίζουμε και συνεχίζουμε να τα ψήνουμε για άλλα 5–10 λεπτά ή μέχρι να ροδίσουν ελαφρώς.
  4. Αν αποφασίσουμε να τηγανίσουμε τα λαχανικά μας, ζεσταίνουμε το ελαιόλαδο σε τηγάνι και τηγανίζουμε τις πατάτες και τις μελιτζάνες μέχρι να ροδίσουν.

Ετοιμάζουμε την μπεσαμέλ

  1. Ζεσταίνουμε το γάλα σε μια κατσαρόλα. Σε δεύτερη κατσαρόλα ζεσταίνουμε το λάδι και ρίχνουμε το αλεύρι ανακατεύοντας μέχρι να σχηματιστεί μια πηχτή κρέμα.
  2. Προσθέτουμε σταδιακά το γάλα μέχρι να πήξει ανακατεύοντας συνεχώς με σύρμα. Όταν δέσει (όχι υπερβολικά, θέλουμε να είναι λεία και λίγο ρευστή) αποσύρουμε, προσθέτουμε τη φέτα, μοσχοκάρυδο, αλάτι και πιπέρι και ανακατεύουμε.

Συναρμολογούμε το φαγητό

  1. Σε ένα βαθύ ταψί ή πυρίμαχο σκεύος διαστάσεων 30x23x7 εκ. απλώνουμε στη βάση 3 κ.σ. σάλτσα, 2 κ.σ. τριμμένο τυρί και στη συνέχεια μια στρώση πατάτες. Απλώνουμε πάνω τους 2 κ.σ. σάλτσα, πασπαλίζουμε 2 κ.σ. τυρί, και στη συνέχεια μια στρώση μελιτζάνες.
  2. Απλώνουμε από πάνω 3–4 κ.σ. σάλτσα, τη μισή τριμμένη φέτα, πιπέρι, 4–5 κ.σ. μπεσαμέλ. Επαναλαμβάνουμε άλλη μία φορά ακριβώς το ίδιο.
  3. Τελειώνουμε με σάλτσα, μετά μπεσαμέλ και το υπόλοιπο τριμμένο τυρί.
  4. Ψήνουμε στο φούρνο στους 180°C για 50 λεπτά μέχρι να ροδίσει. Αφήνουμε να σταθεί 20 λεπτά σε θερμοκρασία δωματίου πριν το σερβίρισμα.
Τοπικές κουζίνες Ελληνική κουζίνα Λαχανικά Κυρίως Γεύμα