Ο χειμώνας δεν φέρνει μόνο χαμηλές θερμοκρασίες, αλλά και πιο έντονους ρυθμούς, άγχος και κόπωση. Ο οργανισμός γίνεται πιο ευαίσθητος, το ανοσοποιητικό δοκιμάζεται, και η ανάγκη για ξεκούραση συχνά μένει ανεκπλήρωτη. Σε τέτοιες περιόδους, μια μικρή επιστροφή στη φύση μπορεί να προσφέρει τόνωση και σίγουρα μια εξαιρετική πρόληψη. 

Στη λαϊκή παράδοση τα βότανα συλλέγονταν την άνοιξη ή το καλοκαίρι, καθώς είναι οι εποχές που είναι πιο ισχυρά σε άρωμα και δραστικές ουσίες και στη συνέχεια αποξηραίνονταν πολύ προσεκτικά για να χρησιμοποιηθούν τους κρύους μήνες.

Η γνώση αυτή περνούσε από γενιά σε γενιά, κι ακόμη και σήμερα πολλά από αυτά τα βότανα παραμένουν στην καθημερινότητά μας, κυρίως ως ροφήματα.

Τα βασικά βότανα του χειμώνα

Δυσκολεύεσαι να κοιμηθείς; Αυτά τα βότανα θα σε βοηθήσουν

Τσάι του βουνού (Sideritis spp.)

Το πιο χαρακτηριστικό και αγαπημένο ελληνικό βότανο του χειμώνα. Περιέχει φυσικά αντιοξειδωτικά και φαινολικές ενώσεις που συμβάλλουν στην άμυνα του οργανισμού. Ένα φλιτζάνι ζεστό τσάι του βουνού ενυδατώνει, καταπραΰνει τον λαιμό και προσφέρει αίσθηση ευεξίας, χωρίς καφεΐνη.

Φασκόμηλο (Salvia officinalis)

Το φυτό που στην παράδοση «καθαρίζει» το σώμα και τον χώρο. Χρησιμοποιείται για να καταπραΰνει το στομάχι και να διευκολύνει την αναπνοή, προσφέροντας μια αίσθηση καθαρότητας και ευεξίας.

Ένα ζεστό αφέψημα φασκόμηλου μετά το φαγητό διευκολύνει την πέψη και αφήνει μια αίσθηση καθαρότητας.

Θυμάρι και ρίγανη (Thymus vulgaris/Origanum vulgare)

Δυο μεσογειακά αρωματικά με ισχυρές αντιμικροβιακές ιδιότητες. Παραδοσιακά θα τα συναντήσουμε σε σιρόπια για τον βήχα και σε ροφήματα για το κρυολόγημα. Το αιθέριο έλαιο που απελευθερώνεται από τα φύλλα τους είναι ιδανικό για την προστασία του αναπνευστικού συστήματος.

Μελισσόχορτο (Melissa officinalis)

Ήπιο και αρωματικό, το μελισσόχορτο βοηθά στη χαλάρωση και στη ρύθμιση του ύπνου. Περιέχει ενώσεις που επιδρούν θετικά στο νευρικό σύστημα και μειώνουν την ένταση. Ένα ρόφημα πριν τον ύπνο θεωρείται ιδανικό για ήσυχη, χειμωνιάτικη νύχτα μετά από μία απαιτητική μέρα.

Εχινάκεια (Echinacea purpurea)

Ένα φυτό που έχει ενταχθεί πλέον και στη σύγχρονη φυτοθεραπεία. Παρά τις διαφορετικές απόψεις πολλές μελέτες δείχνουν ότι συμβάλλει στη φυσιολογική λειτουργία του ανοσοποιητικού και μειώνει τη διάρκεια των ήπιων λοιμώξεων. Χρησιμοποιείται συνήθως ως συμπλήρωμα ή βάμμα. Προσοχή όμως, θα πρέπει να καταναλώνεται με μέτρο!

Ένα φλιτζάνι πρόληψη

Τα βότανα του χειμώνα δεν είναι μόνο για θεραπεία, λειτουργούν κυρίως προληπτικά. Ένα ζεστό ρόφημα κάθε απόγευμα βοηθά στη διατήρηση της ενυδάτωσης και προσφέρει στον οργανισμό ήπια φυτοχημικά συστατικά που ενισχύουν τη φυσική του άμυνα. Ο συνδυασμός τσάι του βουνού με δίκταμο ή φασκόμηλο είναι από τους πιο δημοφιλείς.

Μικρές πρακτικές για τον χειμώνα

• Διατήρησε τα βότανα σε γυάλινα βάζα, μακριά από υγρασία και φως.
• Μη χρησιμοποιείς μεταλλικά σκεύη κατά την παρασκευή των εγχυμάτων, καθώς τα ενεργά συστατικά αλλοιώνονται.
• Απόφυγε την υπερβολή: τα βότανα έχουν δράση, αλλά χρειάζονται μέτρο.
• Αν υπάρχει χρόνια πάθηση ή φαρμακευτική αγωγή, πρέπει να συμβουλευτείς γιατρό ή φαρμακοποιό.

Επιστροφή στην απλότητα

Το φαρμακείο των βοτάνων είναι στην ουσία μια επιστροφή στην παράδοση. Κάθε φλιτζάνι αφεψήματος είναι ένας μικρός τρόπος φροντίδας, μια υπενθύμιση ότι η φύση, ακόμη και μέσα στον χειμώνα, έχει τη δύναμη να μας ενισχύει.