Πολλά λέγονται τα τελευταία χρόνια για την υγιεινή διατροφή. Διατροφικές τάσεις όπως ο βιγκανισμός και πολλές ακόμη υιοθετούνται από όλο και περισσότερους, κερδίζοντας φανατικό κοινό, αλλά και πολέμιους. Κάποιοι το κάνουν για ηθικούς λόγους, άλλοι για λόγους υγείας, όμως ειλικρινά, είναι πολύ διαφορετικό να αλλάξεις τη διατροφή σου εντελώς, επειδή ο οργανισμός σου όχι απλά το απαιτεί, αλλά εκπέμπει συναγερμό, λόγω μιας σοβαρής ασθένειας. Θέλει θάρρος, πειθαρχία, επιμονή και αποφασιστικότητα.
Ένα τέτοιο παράδειγμα αποτελεί και η Κορίνα Καραδήμου, η οποία σπούδασε Nutrititional Therapy στο College of Naturopathic Medicine στο Λονδίνο -ενώ νωρίτερα είχε ήδη αποφοιτήσει από το τμήμα Ψυχολογίας του Καποδιστριακού Πανεπιστημίου και από την αγάπη της για την υγιεινή διατροφή, όπως και από την ανάγκη της να μοιραστεί όσα μάθαινε, αλλά και τις προσωπικές της εμπειρίες, ξεκίνησε δειλά-δειλά ένα blog μέσα από το οποίο μοιραζόταν τις πρακτικές και τις συνήθειες για τη μετάβασή της σε έναν τρόπο ζωής με βάση τη φυτική διατροφή.
Ο δρόμος όμως δεν είναι ποτέ στρωμένος με ροδοπέταλα. Ίσως για την ίδια το εμπόδιο που βρέθηκε μπροστά της να ήταν ακόμη μεγαλύτερο. Την ίδια χρονιά που ξεκίνησε το προσωπικό της blog, η Κορίνα διαγνώστηκε με λέμφωμα, μία μορφή καρκίνου του αίματος. Και εκεί είναι η στιγμή που αποφάσισε πως οι συμβατικές θεραπείες για έναν ασθενή είναι μεν απαραίτητες, αλλά δεν μπορούσε να στηριχτεί μόνο σε αυτές.
Η Κορίνα φαίνεται άνθρωπος που δεν αφήνει στον εαυτό της περιθώρια να «τεμπελιάσει» ούτε να αφεθεί, γι’ αυτό και έδρασε με αποφασιστικότητα, στρεφόμενη στη μεγάλη της αγάπη, τη διατροφή, που η ίδια επέλεξε ότι θα γίνει το δικό της, θαυματουργό φάρμακο, όπως και έγινε. Το έψαξε, συνεργάστηκε με μία διατροφοπαθητικό και τελικά οι αλλαγές στην ποιότητα ζωής της λόγω αυτής της περιπέτειας, εξέπληξαν κάθε ιατρική πρόβλεψη και όποιον την αμφισβητούσε.
Η διατροφοπαθητική ήταν για εκείνη σωτήρια και ένιωθε πως ήταν αδύνατο να μην τη μοιραστεί με άλλους ασθενείς, αλλά και ανθρώπους που θέλουν απλώς να «πατήσουν το κουμπί» και να κάνουν την αλλαγή στη ζωή τους. Έτσι, σιγά σιγά το έκανε επάγγελμα και από το χώρο του μάρκετινγκ βρέθηκε να κάνει online συνεδρίες με ανθρώπους που σαν την ίδια ήθελαν να αλλάξουν τη διατροφή τους. Σίγουρα τη βοήθησαν σε αυτό τόσο οι σπουδές της στη διατροφολογία όσο και στην ψυχολογία.
Τα υπόλοιπα είναι απλά ιστορία. Μία ιστορία που μοιράστηκε μαζί μας με αφοπλιστική ειλικρίνεια, που εμπνέει και σε κάνει να νιώθεις πως μπορείς να καταφέρεις τα πάντα. Ας δούμε τι μας είπε.
Κορίνα, για να πάρουμε τα πράγματα από την αρχή, θέλω να σε ρωτήσω, εξάσκησες ποτέ το επάγγελμα της Ψυχολογίας;
Όχι, δεν την εξάσκησα ποτέ. Συνειδητοποίησα ότι δεν υπήρχε άμεση επίδραση της δουλειάς που κάνω. Οπότε εκεί το γύρισα στην ψυχολογία του καταναλωτή, έρευνα αγοράς, που θεωρούσα πως ήταν πιο καλό και είχε και άμεσα αποτελέσματα. Βρέθηκα να δουλεύω για δεκαπέντε χρόνια στον χώρο του marketing, αρχικά στην Ελλάδα και μετά μετακόμισα στα γραφεία της εταιρίας που ήμουν στο Λονδίνο. Εντάξει ήταν ένα κομμάτι της ζωής μου, αρκετά χαρούμενο, αρκετά καλό, γιατί μου άρεσε πολύ και να ταξιδεύω παράλληλα. Κάναμε πολλά ανθρωποκεντρικά πράγματα και τελικά βρεθήκαμε να δουλεύουμε για την Αφρική, πράγματα που ήταν τρομερά ενδιαφέροντα τότε.
Μίλησε μας τώρα για το άλλο σου μεγάλο «ταξίδι» αυτό της διατροφής. Πώς ξεκίνησαν όλα;
Αρχικά πάντα πρόσεχα τη διατροφή μου και με ενδιέφερε το τι βάζω μέσα στον οργανισμό μου. Έτσι λοιπόν, με τη διατροφή είχα ξεκινήσει το 2016 όταν έμενα στο Λονδίνο για μερικά χρόνια, είχα ξεκινήσει το blog, όπου εκεί, επηρεασμένη από τη γενικότερη health & well being φιλοσοφία που ευδοκιμούσε στην Αγγλία, έγραφα άρθρα, μοιραζόμουν εμπειρίες, ακόμη και συνταγές μου και συγχρόνως συνειδητοποίησα ότι αυτό είναι κάτι που δεν το έκαναν πολλοί στην Ελλάδα, μέχρι τότε. Εκεί κάτι μου έκανε «κλικ» λοιπόν και άρχισα να σκέφτομαι πως πρέπει να ασχοληθώ περισσότερο με το κομμάτι της υγιεινής διατροφής ως τρόπου ζωής και όχι για να βοηθήσω κάποιον στην απώλεια βάρους. Να ασχοληθώ με τη διατροφή που σε κάνει να νιώθεις καλά, σου δίνει ενέργεια, ευεξία και τελικά σε θεραπεύει.
Έτσι, ξεκίνησα το blog με τον πρώην άντρα μου, που το χόμπι του ήταν η φωτογραφία, οπότε εγώ μαγείρευα απλώς για να φάμε και εκείνος κατέγραφε και κάπως έτσι ανακάλυψα τη χαρά της κουζίνας, προσπαθώντας να φτιάξω συνταγές που μου άρεσαν και που θυμόμουν από το σπίτι κι από τη μητέρα μου. Αυτό το μαμαδίστικο που λέμε όλοι, αλλά να το κάνω με έναν πιο φρέσκο και πιο ελαφρύ τρόπο.
Άρα το σπίτι έγινε το δικό σας στούντιο;
Κάπως έτσι. Πρέπει να γελάσανε πολύ οι γείτονες που μας έβλεπαν να βάζουμε φώτα και όλα τα σχετικά. Και εμείς οι ίδιοι γελούσαμε πολύ. Ήταν κάτι που με γέμιζε και χαρά και με έκπληξη είδα ότι άρχισε να «μεγαλώνει», να αποκτώ κοινό και να παίρνω μηνύματα από αναγνώστες μου που έλεγαν πόσο τους ωφέλησαν οι συμβουλές μου.
Η φυτική διατροφή λοιπόν μπήκε ως φυσικό επακόλουθο στη ζωή σου;
Τότε, επειδή πειραματίστηκα σε μια φάση με τον veganισμό ξεκίνησα να καταγράφω μια διατροφή χωρίς ζωικά παράγωγα. Τότε σχεδόν δεν έτρωγα και ψάρι και έκανα plant based διατροφή, κυρίως γιατί μέσα στην κουζίνα κατάλαβα ότι είναι εξαιρετικά συναρπαστική, ακόμη και αν πολλοί διαφωνούν. Δεν είναι μόνο μπρόκολα και μαρούλια. Και όλα αυτά μου ξύπνησαν το κομμάτι της δημιουργικότητας μέσα μου. Ήθελα να φτιάξω συνταγές που είναι υγιεινές, βασίζονται στα λαχανικά, συνταγές που να θέλεις πραγματικά να φας.
Ξεκίνησα δειλά-δειλά να ασχολούμαι και με το θερμιδικό κομμάτι, εφόσον είχα και το πτυχίο στη Διατροφή, προκειμένου να δίνω ολοκληρωμένες προτάσεις στους αναγνώστες του blog. Όμως γρήγορα συνειδητοποίησα ότι χρειάζεται αρκετή εξειδίκευση και επειδή ο κόσμος το ζητούσε, είπα, μήπως πρέπει να το δω πιο επιστάμενα; Έτσι ξεκίνησα τις σπουδές μου στο Νutritional Therapy στην Αγγλία.
Και συνέχισα βέβαια να το ψάχνω. Άρχισα να αφιερώνω όλα μου τα Σαββατοκύριακα, γιατί το έκανα part-time, καθημερινές είχα τη δουλειά και Σαββατοκύριακα σχολή και διάβασμα.
Επόμενο κεφάλαιο: η ασθένεια. Ο λόγος για τον οποίο ασχολήθηκες με τη διατροφοπαθητική, που λειτούργησε για σένα ως φάρμακο, σωστά;
Ναι, εδώ είναι το σημείο όπου νόσησα από καρκίνο. Εμφάνισα λέμφωμα, την περίοδο εκείνη. Εκεί συνεργάστηκα, ρώτησα στη σχολή αν μπορεί η διατροφή να επηρεάσει θετικά τον καρκίνο και τις χημειοθεραπείες και συνεργάστηκα μαζί τους. Εκεί άλλαξαν τα πάντα.
Ξεκίνησα να εφαρμόζω συμβουλές και οι γιατροί μου δεν το πίστευαν. Χρειάζεται όμως μία ολιστική προσέγγιση, μόνη της η διατροφή δεν μπορεί να κάνει το θαύμα.
Δεν το έβαλα κάτω, προσπάθησα να έχω ψυχραιμία και να μην αφήσω τον εαυτό μου. Έκανα χημειοθεραπείες και το μόνο που με ένοιαζε ήταν να φύγω να πάω σπίτι, να κάνω τη γιόγκα μου, τις βόλτες μου, να διαβάσω, να μαγειρέψω, να ασχοληθώ με το blog μου. Οι γιατροί ήταν εντυπωσιασμένοι με την ενέργειά μου. Αρκεί να σου πω ότι ταυτόχρονα με τις χημειοθεραπείες πήρα και το πτυχίο μου.
Πώς ξεκίνησες λοιπόν να το κάνεις επαγγελματικά;
Αρχικά ξεκίνησα συνεδρίες με ασθενείς όμως μετά κατάλαβα ότι αυτό είναι κάτι που αφορούσε όλο τον κόσμο. Άρχισα στην Αγγλία, όπου η διατροφή για την αντιμετώπιση του καρκίνου ήταν ήδη διαδεδομένη και το 2020, στην πρώτη καραντίνα, ήρθα στην Ελλάδα, αφού είχα τελειώσει και τις σπουδές μου.
Η καρδιά μου ήταν πάντα στην Ελλάδα και εδώ ήθελα να ζω. Παράλληλα, εδώ ήταν πιο παρθένα η αγορά σε αυτό το κομμάτι και έτσι βρήκα «τρύπα» για να καλύψω το κενό. Επίσης, επειδή δούλευα online, είχα ήδη κάποιους πελάτες από την Ελλάδα.
Συνέπεσε παράλληλα και το διαζύγιό μου και αποφάσισα ότι θα βάλω σε προτεραιότητα την ψυχική μου υγεία πάνω από κάθε πάθημα, ασθένεια και δουλειά που δεν με γεμίζει. Η ασθένεια τελικά ίσως θέλει να μας θεραπεύσει και πιστεύω ότι πάντα υπάρχει κάποιο μήνυμα. Είπα λοιπόν θα τα μαζέψω και θα φύγω, κοντά στους δικούς μου ανθρώπους και την οικογένεια μου και θα ασχοληθώ με το KK Nutrition, τη νέα μου δουλειά.
Τι ακριβώς είναι τελικά η διατροφοπαθητική και γιατί να επιλέξει κάποιος εσένα ως ειδικό και όχι έναν συμβατικό διατροφολόγο;
Ουσιαστικά πρόκειται για την επιστήμη εκείνη, όπου βλέπει το φαγητό σαν θεραπευτικό μέσο. Βοηθάει δηλαδή το σώμα μας να επιστρέψει σε ισορροπία. Προφανώς, δεν γιατρεύει από μόνη της, αλλά ειδικά στον καρκίνο, για παράδειγμα, εναρμονίζεται με τις συμβατικές και απαραίτητες θεραπείες και μπορεί έτσι συνδυαστικά να σε βοηθήσει όσο δεν φαντάζεσαι.
Σε εμένα λοιπόν απευθύνεται κάποιος γιατί ασχολούμαι καθαρά με ασθένειες, για παράδειγμα πώς η διατροφή μπορεί να στηρίξει έναν άνθρωπο με Hashimoto, έναν με υποθυρεοειδισμό, ή έναν καρκινοπαθή.
Ένας διατροφολόγος από την άλλη, συνήθως, επειδή αυτό του ζητούν κιόλας, επικεντρώνεται στην απώλεια βάρους. Εγώ δουλεύω με άλλο στόχο και πιο προσωποποιημένη προσέγγιση, δίνοντας πλάνο διατροφής ξεκάθαρα για τις εξατομικευμένες ανάγκες του ανθρώπου που έχω απέναντί μου.
Επομένως δουλεύεις τόσο για την αντιμετώπιση μιας ασθένειας όσο και για την πρόληψη ή απλώς για ανθρώπους που αντιμετωπίζουν άλλα διατροφικά θέματα, σωστά;
Βεβαίως, αυτοί είναι οι άνθρωποι με τους οποίους συνεργάζομαι. Δηλαδή έχω ένα 60% που έχουν θέματα καρκίνου, το υπόλοιπο 30% έχει γαστρεντερικά θέματα, ένα μικρό ποσοστό ανθρώπων στοχεύουν σε απώλεια βάρους, αλλά έχω και όσους έχουν υψηλή χοληστερίνη, υπέρταση κλπ.
Πώς γίνεται λοιπόν πρακτικά μία συνεδρία;
Καταρχάς όλες από απόσταση. Οι πρώτες συναντήσεις με κάποιον διαρκούν 1 ώρα και 30 λεπτά, γιατί παίρνω ολόκληρο το ιατρικό ιστορικό και προσπαθώ να βρω όλες τις συνδέσεις ανάμεσα στα συμπτώματα και στη συνέχεια πού βρίσκεται το πρόβλημα. Επίσης, δουλεύω πολύ και με λειτουργικά test, που πλέον είναι τόσο αναπτυγμένα και εξελιγμένα που μπορούν να μου δείξουν για κάθε άνθρωπο που έχω απέναντί μου τι του δουλεύει όπως θα έπρεπε, ας πούμε όσον αφορά τα γονίδιά του και σε τι τον προδιαθέτουν. Από εκεί και πέρα, συζητάμε με τον ασθενή, αναλύουμε τα συμπτώματα και καταλήγω σε ένα διατροφικό πλάνο.
Όταν πηγαίνουμε στον διατροφολόγο, έχουμε συνήθως έναν συγκεκριμένο στόχο. Στη δική σου περίπτωση, πότε θεωρείς ότι ο ασθενής έχει καταφέρει να πιάσει το επιθυμητό αποτέλεσμα;
Αρχικά δουλεύουμε με εύρος χρόνου γιατί είναι κάτι που δεν ενεργεί άμεσα. Θέλει έναν σχετικό χρόνο για να δεις αποτελέσματα. Αλλά ας πούμε για κάποιον μπορεί να είναι η ανάγκη του να βοηθηθεί κατά τη διάρκεια των χημειοθεραπειών, να μπορέσουν οι θεραπείες να έχουν καλύτερα αποτελέσματα. Οπότε αυτό σαν χρονικό ορίζοντα έχει το τέλος των θεραπειών. Συνήθως, δουλεύουμε μαζί για ένα εξάμηνο.
Για έναν άνθρωπο που δεν νοσεί αλλά έχει στόχο την πρόληψη, δεν έχουμε συγκεκριμένο χρονικό όριο, σκοπός μου εκεί είναι να εκπαιδεύσω, να δώσω κατευθύνσεις που θα γίνουν τρόπος ζωής.
Τελευταία ακούμε όλο και περισσότερο για «θρεπτικά» γεύματα και πρωτεΐνη. Τι είναι τελικά ένα πραγματικά θρεπτικό γεύμα και τι πρέπει να περιλαμβάνει;
Αν θέλω να δώσω μια πιο επιστημονική απάντηση, θα έλεγα ότι θρεπτικό γεύμα είναι αυτό που έχει όλα τα μακροθρεπτικά και μικροθρεπτικά στοιχεία που χρειάζεται ο κάθε οργανισμός. Δηλαδή ισορροπημένο σε πρωτεΐνη, φυτικές ίνες και υδατάνθρακες και καλά λιπαρά. Από εκεί και πέρα, αυτό βέβαια αλλάζει ανάλογα με τον οργανισμό και τις διατροφικές συνήθειες. Εγώ για παράδειγμα, δεν τρώω κρέας, αλλά υπάρχουν άνθρωποι που τους λέω ότι πρέπει να τρώνε μόνο κρέας. Αν για παράδειγμα ενοχλούν οι φυτικές ίνες στο έντερο, μέχρι να φτιάξουμε το μικροβίωμα του εντέρου δεν θα πρέπει να καταναλώνονται φυτικές ίνες γιατί θα του δημιουργούν δυσάρεστα συμπτώματα. Δεν υπάρχει λοιπόν ένας κανόνας που ισχύει για όλους.
Για να κλείσουμε με μία πρακτική συμβουλή, αναφορικά με τον καρκίνο, υπάρχουν τροφές που μπορούν να λειτουργήσουν ως ασπίδα, να προστατεύουν από αυτόν; Είτε για την πρόληψη, είτε να βοηθήσουν κάποιον που νοσεί;
Δουλεύω με εύρος καρκίνων, παρότι η καρδιά μου είναι με αυτούς των αιματολογικών και του μαστού, λόγω προσωπικής εμπειρίας, όμως μπορώ να πω ότι έχω παρατηρήσει πως υπάρχουν τροφές που δουλεύουν στις περισσότερες μορφές καρκίνου.
Ποιες είναι αυτές; Όσο και αν ακούγεται κλισέ, καταρχάς τα φρούτα και τα λαχανικά. Ίσως τα λαχανικά σε μεγαλύτερο βαθμό σε σχέση με τα φρούτα, γενικώς η ποικιλία σε τροφές με χρώμα, που έχουν πολυφαινόλες κάνουν καλό. Τροφές όπως το μπρόκολο, τα φρούτα του δάσους, το ρόδι που έχουν πολλά αντιοξειδωτικά και μετά βέβαια το πράσινο τσάι,
Από εκεί και πέρα έχουμε τα μυρωδικά, που τα έχουμε υποτιμημένα και θεωρούμε ότι είναι μόνο για τη γεύση, όπως μαϊντανός, ρίγανη, θυμάρι, ο,τι μπορείς να φανταστείς. Είναι πλούσια σε ευεργετικές ιδιότητες ακόμη και αν δεν το συνειδητοποιούμε.
Και αντίστοιχη υποτιμημένη κατηγορία, τα μπαχαρικά, με πρώτο και καλύτερο τον κουρκουμά, που είναι θαυματουργός. Ο μόνος λόγος που δεν είναι φάρμακο, είναι γιατί δυστυχώς δεν έχει καλή απορρόφηση. Μόλις βρεθεί ο τρόπος να έχει πλήρη απορρόφηση, θα το εκμεταλλευτεί αμέσως όλη η φαρμακευτική βιομηχανία.
Και η μαγεία της τροφής σε σχέση με ένα σκεύασμα, όπως τα συμπληρώματα, για παράδειγμα, όσον αφορά στον καρκίνο είναι ότι οι θεραπείες δρουν σε ένα μονοπάτι, σε μια κατεύθυνση, εναντίον των καρκινικών κυττάρων. Μια τροφή όπως ο κουρκουμάς όμως, δρα σχεδόν, σε όλα τα μέτωπα. Δηλαδή αντιμετωπίζει τον καρκίνο σε όλο το φάσμα που αναπτύσσεται και μεγαλώνει. Αλληλεπιδρά, για παράδειγμα, με την πιο συχνή θεραπεία στον καρκίνο του μαστού, την ταμοξιφένη.
Κλείνοντας την κουβέντα, τα συναισθήματα ανάμεικτα. Ο φόβος του να σου χτυπήσει μία ασθένεια την πόρτα, αναμετράται με τη γενναιότητα και την ελπίδα, που άνθρωποι σαν την Κορίνα εμπνέεουν. Και τελικά μάλλον αυτά είναι που κερδίζουν τη μάχη.
