Το καλό κρασί θέλει τον χρόνο του, όπως και το ουίσκι και όλα τα προϊόντα που βελτιώνονται με την παλαίωση και με το πέρασμα του χρόνου. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι μία φιάλη μπορεί να μείνει για πάντα στην κάβα του σπιτιού σου και να είναι έτοιμη – και κυρίως, το περιεχόμενό της αναλλοίωτο – ανά πάσα στιγμή. Υπάρχουν πολλοί που διατηρούν ποτά και κρασιά στις κάβες του σπιτιού τους για διάστημα που ξεπερνά ακόμη και τη δεκαπενταετία. Για σκέψου, τα παλιά, κλασικά οικογενειακά σπίτια που είχαν στο σαλόνι ένα σύνθετο έπιπλο όπου φύλασσαν χίλια δύο κρυστάλλινα και μεταξύ άλλων και ποτά. Ξέρεις πόσο καιρό έμεναν εκεί; Υπήρχαν βέβαια και εξαιρέσεις, αλλά αρκετοί είναι αυτοί που τα φύλασσαν για κάποια πολύ ειδική περίσταση, με αποτέλεσμα να καταλήγουν να γίνονται η «χαρά» της σκόνης επί χρόνια.
Αλλοίωση, κομμάτια φελλού που επιπλέουν στο ποτό, ακόμη και… εκρήξεις
Το να ανοίξεις λοιπόν ένα μπουκάλι που έχει μείνει στην κάβα για καμία εικοσαετία, δεν είναι και η καλύτερη ιδέα, για πολλούς λόγους. Αφενός, γιατί οι φιάλες με μεταλλικά πώματα ή κακής ποιότητας φελλό μπορεί να έχουν προκαλέσει την αλλοίωση του περιεχομένου, όσον αφορά το άρωμα και τη γεύση. Και αφετέρου, γιατί ο φελλός μπορεί να διαλυθεί σε κομμάτια που θα πέσουν μέσα στο ποτό, καθώς τον τραβάς για να ανοίξεις το μπουκάλι, όπως έχει συμβεί σε αρκετές περιπτώσεις. Σε αυτή την περίπτωση θα χρειαστεί (αν καταφέρεις να το ανοίξεις) να το σουρώσεις και να το μεταγγίσεις σε άλλο μπουκάλι.
Επίσης, ο φελλός ενδέχεται να κοπεί στη μέση, με συνέπεια να σφηνώσει και να μην μπορείς τελικά να ανοίξεις τη φιάλη.
Σε ακόμη χειρότερη περίπτωση, το μπουκάλι μπορεί να έχει υποστεί ζυμώσεις μέσα στον χρόνο ή να έχει αλλοιωθεί η δομή του και να έχει συσσωρευτεί επικίνδυνη πίεση. Το άνοιγμα μπορεί να προκαλέσει αιφνίδια έκρηξη και να τραυματίσει στα μάτια ή τα χέρια.
Αν το πώμα έχει διαβρωθεί ή αν υπήρχε αρχικά κάποια μόλυνση, η φιάλη μπορεί να περιέχει επικίνδυνα βακτήρια ή τοξίνες. Το τελευταίο είναι αρκετά σπάνια, αλλά όχι απίθανη περίπτωση.
Γιατί τα μπουκάλια μπαίνουν στην κάβα «ξαπλωτά;»
Άλλωστε, υπάρχει λόγος για τον οποίο οι φιάλες στις κάβες τοποθετούνται σε οριζόντια και όχι σε κάθετη θέση.
Ο φυσικός φελλός που θα βρεις στα περισσότερα κρασιά, για παράδειγμα, είναι οργανικό, πορώδες υλικό. Αν το μπουκάλι μείνει όρθιο για μεγάλο χρονικό διάστημα, ο φελλός στεγνώνει, με αποτέλεσμα μέσα στα χρόνια να σκληραίνει και να σπάει. Επίσης, έχει επιτρέπει την είσοδο του οξυγόνου στη φιάλη, γεγονός που προκαλεί την οξείδωση και κατά συνέπεια την αλλοίωση του κρασιού.
Αντίθετα, όταν το μπουκάλι είναι ξαπλωτό, το κρασί έρχεται σε επαφή με τον φελλό, τον κρατά υγρό και ελαστικό, και έτσι είτε διατηρεί το αεροστεγές σφράγισμα, είτε επιτρέπει την πολύ αργή και ελεγχόμενη είσοδο οξυγόνου, όσο δηλαδή χρειάζεται για να παλαιώσει σωστά.
Το συμπέρασμα είναι ότι το άνοιγμα μιας φιάλης μετά από πολλά χρόνια μπορεί να σε μεταφέρει σε μια γευστική εμπειρία μοναδική, ή να σου προσφέρει μια δυσάρεστη, ίσως και επικίνδυνη έκπληξη. Απλώς απόλαυσέ το τη στιγμή που πρέπει και μην περιμένεις την ιδιαίτερη περίσταση που μπορεί να αργήσει πολύ…