Σε περίπτωση που σκέφτεσαι τι αλλαγές θα ήταν καλό να κάνεις για να είσαι ένας συνειδητοποιημένος πολίτης του κόσμου, ίσως ένα από αυτά που θα πρέπει να αναλογιστείς είναι πόσο επηρεάζει το περιβάλλον η αδυναμία σου στο βοδινό κρέας. Δυστυχώς, για να σώσεις τον κόσμο από την κλιματική αλλαγή, χρειάζεται να μην παραγγείλεις ξανά στο εστιατόριο ή να μαγειρέψεις σπίτι σου εκείνη την μπριζόλα που προέρχεται από βοδινό κρέας ελευθέρας βοσκής.
Αυτό συμβαίνει γιατί το συγκεκριμένο ζώο όταν ρεύεται, κατά τη διάρκεια του μηρυκασμού, απελευθερώνει μεθάνιο, το οποίο είναι υπεύθυνο για την αποψίλωση των δασών, η οποία απελευθερώνει τόνους διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα. Η παραγωγή βοείου κρέατος παράγει 310 κιλά διοξειδίου του άνθρακα ανά κιλό πρωτεΐνης - κατά μέσο όρο επτά φορές περισσότερο από το κοτόπουλο. Μάλιστα, όπως επισημαίνουν οι περιβαλλοντολόγοι, η εκτροφή βοοειδών προκαλεί περίπου την ίδια ποσότητα ρύπων θερμοκηπίου με όλα τα αυτοκίνητα, τα φορτηγά, τα πλοία και τα αεροπλάνα του κόσμου!
Βέβαια, δεν είναι μόνο η παραγωγή μεθανίου που δημιουργεί προβλήματα, αλλά και η τεράστια κατανάλωση γης, νερού και ζωοτροφών. Οι αγελάδες που βρίσκονται σε φάρμες εργοστασίων, τρέφονται με κτηνοτροφικές τροφές και αναπτύσσονται πολύ πιο γρήγορα σε σχέση με τις ελευθέρας βοσκής. Από την άλλη, οι αγελάδες που τρέφονται αποκλειστικά με χορτάρι μεγαλώνουν πιο αργά και ρεύονται μεθάνιο. Επιπλέον, οι βιολογικές ζωοτροφές απαιτούν επίσης περισσότερη γη για παραγωγή, ενθαρρύνοντας περαιτέρω την αποψίλωση των δασών. Με άλλα λόγια, η διατροφή δισεκατομμυρίων ανθρώπων με βιολογικό κρέας και λαχανικά θα απαιτούσε μια τεράστια επέκταση του αποτυπώματος της γεωργίας. Ακόμα και εκεί, ωστόσο, αξίζει να σημειωθεί ότι δεν εκτρέφονται όλα τα βοοειδή αποκλειστικά για σφαγή. Το ανθρακικό αποτύπωμα των γαλακτοκομικών προϊόντων είναι περίπου το ίδιο με αυτό του κοτόπουλου, του χοιρινού και των αυγών, και πολύ χαμηλότερο από αυτό που παρατηρείται στο βοδινό και το αρνίσιο κρέας. Παράγουμε περίπου οκτώ φορές περισσότερο γάλα από βοδινό κρέας για τις μισές εκπομπές άνθρακα, οπότε αν οι γαλακτοπαραγωγικές αγελάδες κερδίζουν μερίδιο αγοράς από τα σφαγεία, τότε οι εκπομπές ενδέχεται να μειώνονται ακόμη ταχύτερα ή τουλάχιστον να αυξάνονται πιο αργά.
Εννοείται πως ο τερματισμός της κατανάλωσης βοείου κρέατος δεν θα συμβεί σύντομα, αφού υπάρχει ακόμα πολύ μεγάλη ζήτηση για κρέας. Πάντως, οφείλουμε να παραδεχτούμε ότι λόγω της ιδιαίτερης προσοχής και σημασίας που έχει αυτό το ζήτημα, έχουν γίνει προσπάθειες αντιμετώπισής του. Σύμφωνα με τα στοιχεία του Υπουργείου Γεωργίας των ΗΠΑ περισσότερο από το 90% της αυξημένης ζήτησης για κρέας τα τελευταία 15 χρόνια έχει καλυφθεί από προϊόντα με μικρότερο ανθρακικό αποτύπωμα. Η κατανάλωση κοτόπουλου αυξήθηκε κατά 35%, ενώ το χοιρινό αυξήθηκε κατά 12%. Αντίθετα, το βοδινό - που δημιουργεί το πρόβλημα - αυξήθηκε μόλις κατά 6,3%.
Αυτοί οι αριθμοί είναι ιδιαίτερα εντυπωσιακοί, αν σκεφτείς ότι ο παγκόσμιος πληθυσμός αυξήθηκε κατά περίπου 15% από το 2010 έως το 2023, ενώ η παγκόσμια οικονομία είναι 43% πιο πάνω, προσαρμοσμένη στον πληθωρισμό. Η όρεξή μας λοιπόν για μπιφτέκια, μπριζόλες και κιμά δεν αυξήθηκε με τον ίδιο ρυθμό, υποδεικνύοντας ότι ο περιοριστικός παράγοντας στην παραγωγή βοδινού δεν είναι η επιθυμία, αλλά οι διαθέσιμοι πόροι και πώς αυτοί μειώνονται.
Αυτό δεν αφορά μόνο το βόειο κρέας, αλλά όλα τα τρόφιμα που καταναλώνουμε. Στην πραγματικότητα, η γεωργία ευθύνεται για πάνω από το 25% των παγκόσμιων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Επιπλέον, η αποψίλωση των δασών – που μετατρέπει ζωτικής σημασίας ιθαγενή δάση, τα οποία δεσμεύουν τον άνθρακα από την ατμόσφαιρα, σε βοσκότοπους και καλλιέργειες – οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στη γεωργία. Υπάρχουν διάφοροι τρόποι για να μειωθεί η πίεση στη γη, όπως ο περιορισμός της σπατάλης τροφίμων, η μείωση της κατανάλωσης κρέατος και η καλλιέργεια λιγότερων βιοκαυσίμων. Η γεωργία χρειάζεται περισσότερη επιστημονική πρόοδο – πιο προηγμένες καλλιέργειες, αποτελεσματικότερα λιπάσματα και στοχευμένα ζιζανιοκτόνα. Αντί να απορρίπτουμε τη γενετική μηχανική, πρέπει να την αξιοποιήσουμε ακόμα περισσότερο για να ενισχύσουμε τη βιωσιμότητα και την αποδοτικότητα της παραγωγής τροφίμων.
Η αλήθεια είναι πως όταν η γοητεία ενός μπέργκερ ή μιας μπριζόλας δεν μας επηρεάζει πια και μπορούμε να αντισταθούμε, τότε ο πλανήτης θα βρίσκεται σε καλύτερο δρόμο.
Πηγή: The Washington Post