«Είσαι σκύλος; Όχι, άρα γιατί θες να επιβραβεύεις τον εαυτό σου μέσω του φαγητού;» Αυτή είναι μια διάσημη φράση που κυριαρχεί στη νέα τάση του TikTok, το SkinnyTok. Επειδή λοιπόν είμαι αυτός ο άνθρωπος, δεν γινόταν να μην διεισδύσω στα άδυτα της πλατφόρμας και να βρω όλες τις απαντήσεις σε απορίες που μου είχαν δημιουργηθεί και σίγουρα θα έχεις και εσύ. 

Αρχικά, τι είναι το SkinnyΤok;

Ο όρος SkinnyTok προέρχεται από τη σύνθεση των λέξεων «Skinny», που σημαίνει πολύ αδύνατος και βέβαια «TikTok». Πρόκειται για μια κοινότητα, όπου οι δημιουργοί περιεχομένου χρησιμοποιώντας αυτό το hashtag εντάσσονται σ΄ αυτήν και δημιουργούν βίντεο με βάση όσα εκπροσωπεί αυτή η κοινότητα. Βίντεο όπως «Τι τρώω μέσα σε μια μέρα» ή «Πριν και μετά σε σχέση με την απώλεια βάρους» ή «Συμβουλές για καλύτερο έλεγχο της διατροφής σου», είναι μόνο μερικά απ’ όσα θα βρεις μέσα στην πλατφόρμα. Η γενικότερη ιδέα βασίζεται στο αδυνάτισμα και οι περισσότεροι δημιουργοί είναι άνθρωποι που είχαν πολλά κιλά στο παρελθόν, οπότε τώρα νιώθουν πως μπορούν να μοιραστούν όσα έμαθαν από το δικό τους προσωπικό ταξίδι.

Το θέμα όμως είναι ότι πρακτικές όπως: «Φάε στο πιάτο του γλυκού γιατί πρώτα χορταίνουν τα μάτια σου», μπορεί να αποβούν επικίνδυνες για όσους ταλαιπωρούνται με την εικόνα του σώματος τους και την αποδοχή του. Αυτό εξέτασε και το ίδιο το TikTok, όταν έφτασε να αποκλείσει την «αρχηγό» της κοινότητας, την Liv Schmidt με πάνω από 670.000 ακολούθους και εκατομμύρια προβολές στα βίντεο της. 

Ποια είναι τέλος πάντων η Liv Schmidt;

Η influencer που συνέβαλε σημαντικά στην ανάδειξη της τάσης «SkinnyTok» στο TikTok είναι η Liv Schmidt, μια 22χρονη από τη Νέα Υόρκη. Η Schmidt έγινε γνωστή για τα βίντεό της που προωθούσαν ακραίες πρακτικές απώλειας βάρους, όπως δίαιτες πολύ χαμηλών θερμίδων και περιοριστικά γεύματα. Το περιεχόμενό της επικρίθηκε έντονα από ειδικούς και χρήστες για την προώθηση διαταραγμένων διατροφικών συμπεριφορών και την εξιδανίκευση ενός υπερβολικά αδύνατου σώματος, που δεν είναι από τη φύση του έτσι, αλλά κατακτάται μέσα από αυστηρούς περιορισμούς και πείνα. Συγκεκριμένα σε βίντεο της έχει δηλώσει ότι «Δεν είναι αμαρτία να θέλεις να είσαι αδύνατος» και «Αν το στομάχι σου διαμαρτύρεται, δεν είναι γιατί πεινάς αλλά γιατί σε χειροκροτεί για την προσπάθειά σου». 

Λόγω των παραβιάσεων των κατευθυντήριων γραμμών της κοινότητας του TikTok, ο λογαριασμός της Schmidt απενεργοποιήθηκε. Ωστόσο, επανεμφανίστηκε στην πλατφόρμα με νέο όνομα χρήστη, συνεχίζοντας να δημοσιεύει αμφιλεγόμενο περιεχόμενο. Σε ένα από τα νέα της βίντεο ανακοίνωσε και τη δημιουργία της κοινότητας «The Skinni Société», που δημιούργησε με τα απαραίτητα links στο προφίλ της. Πρόκειται για συνδρομητικό περιεχόμενο, στο οποίο θα παρέχει όλες τις γνώσεις, που απέκτησε χωρίς κάποια ειδική επιστημονική προσέγγιση μέχρι την ηλικία των 22 ετών, για απώλεια βάρους. 

Για την ακρίβεια το πρόγραμμα «30 Day Challenge» που περιλαμβάνει ασκήσεις, συμβουλές για να παρακάμψεις το αίσθημα της πείνας και τρόπους για να αποβάλλεις τη συναισθηματική πείνα, κοστίζει 100 δολάρια. 

Η περίπτωση της Schmidt έχει προκαλέσει ευρύτερη ανησυχία σχετικά με την επίδραση τέτοιου είδους περιεχομένου στους νέους χρήστες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και έχει αναζωπυρώσει τη συζήτηση για την ανάγκη αυστηρότερης εποπτείας και ρύθμισης των πλατφορμών όσον αφορά την προώθηση μη ρεαλιστικών και ανθυγιεινών προτύπων σώματος.

Η κοινότητα

Το παράδειγμά της ακολούθησαν κι άλλες δημιουργοί που σου λένε όχι μόνο να περπατάς 10.000 βήματα και να πίνεις πολύ νερό αλλά επίσης να απομακρύνεσαι από την κουζίνα αν έχεις ήδη φάει με μόττο τους: "Ή «φάε λίγο για να δείχνεις λίγος ή φάε πολύ για να δείχνεις πολύς", σε ελεύθερη μετάφραση από το «eat small, be small, eat big, be big».

Στο ελληνικό κοινό το τελευταίο διάστημα έχει αρχίσει να εμφανίζεται τέτοιου είδους περιεχόμενο και να αποκτά πολλές προβολές. Το κακό είναι ότι αυτά τα βίντεο μπορούν να γίνουν πολύ εθιστικά, ειδικά αν παλεύεις με το βάρος σου ή σε ενδιαφέρει το πώς δείχνεις στον καθρέφτη και τα κιλά που θες να ξεφορτωθείς δεν φεύγουν. Τα βίντεο αυτά γίνονται εθιστικά με έναν τρόπο ύπουλο, γιατί κάποια πράγματα που ισχυρίζονται έχουν βάση στην πραγματικότητα. Όντως, το περπάτημα κάνει καλό στην υγεία, το νερό είναι εξαιρετικό σύμμαχος στο αδυνάτισμα και η ζάχαρη δεν βοηθάει ποτέ. Το θέμα όμως είναι ότι στην υπερβολή του "τίποτα δεν είναι καλό" κάποιος πιο ευάλωτος μπορεί πολύ εύκολα να επηρεαστεί και να σταματήσει να τρώει ακόμη και για δύο μέρες. 

Δεν είμαστε όλοι τόσο δυνατοί ή προετοιμασμένοι για να διαχειριστούμε αυτό το περιεχόμενο και ειδικά αν βρισκόμαστε σε μια ευαίσθητη ηλικία, όπως αυτή των 14 και 16 ετών. Η ανορεξία είναι πρόβλημα υγείας, όπως ακριβώς είναι και η παχυσαρκία. Χρειάζεται προσοχή, διότι τέτοια βίντεο μπορούν να επηρεάσουν αρνητικά αγόρια και κορίτσια που βιώνουν την ανάγκη για αποδοχή και για επιβεβαίωση. 

Οι υποστηρικτές της Liv Schmidt

Υπάρχουν πολλοί υποστηρικτές του μοντέλου που θέλει να σώσει τον κόσμο από την παχυσαρκία, όπως έχει δηλώσει σε βίντεο της και ακόμη περισσότερος κόσμος που την εξυψώνει σε θεά, καταγράφοντας και ακολουθώντας όσα λέει κατά γράμμα. 

Πλέον στην πλατφόρμα θα δεις μέχρι και βίντεο ανθρώπων που ισχυρίζονται ότι η Liv τους άνοιξε τα μάτια, ενώ άλλοι την επικρίνουν όχι εποικοδομητικά αλλά με το χειρότερο τρόπο. Φυσικά, αυτό της δίνει βήμα για να ισχυρίζεται σε ακόμη μεγαλύτερο βαθμό ότι τη ζηλεύουν και αυτοί είναι αδύναμοι άνθρωποι που δεν μπορούν να ελέγξουν την πείνα τους. 

Κλείνοντας αυτό το θέμα που δεν κλείνει τόσο εύκολα και θα ξανασχοληθούμε μαζί του, σκέφτομαι ότι αυτό που σοκάρει εμένα προσωπικά είναι η απίστευτη ανάγκη που έχουμε για ήρωες και σωτήρες. Για ανθρώπους που θα σου πουν ότι τα κατάφεραν, θα σου δείξουν το δρόμο και θα σε πιάσουν από το χέρι να περπατήσετε μαζί. Με τρομάζει αυτή η ανάγκη, γιατί είναι παγκόσμια και επικίνδυνη. Η τυφλή εμπιστοσύνη σε ανθρώπους που ισχυρίζονται ότι έχουν τη γνώση, μπορεί πολλές φορές να αποβεί μοιραία.