Το 2024 συμπληρώθηκαν 20 χρόνια από τη δημιουργία του οινοποιείου του Κτήματος Σκούρα στο Μαλανδρένι κοντά στο Άργος και 38 χρόνια από τότε που ο Γιώργος Σκούρας άρχισε να φτιάχνει το δικό του κρασί. Είχαν προηγηθεί για τον ίδιο, σπουδές οινολογίας και αμπελουργίας στη Dijon και τη Reims και απασχόληση σε οίκους στη Βουργουνδία και το Μποζολέ καθώς και στην εταιρία Καλλιγά.
Ωστόσο, το 1985 συνειδητοποίησε ότι το μέλλον ήταν στο να κάνει κάτι δικό του. Εκείνη την εποχή δεν υπήρχαν πολλοί μικροί οινοποιοί και το ξεκίνημα, χωρίς σημαντικό απόθεμα κεφαλαίων, ήταν ένα ρίσκο. Ωστόσο το αποφάσισε. Επεδίωξε να κάνει ένα κρασί που να αντέχει στο χρόνο και ταυτόχρονα να είναι κομψό και στρογγυλό. Επέλεξε τις κατάλληλες ποικιλίες και έτσι προέκυψε ο Μέγας Οίνος από 80% Cabernet Sauvignon και 20% Αγιωργίτικο, ένα από τα πρώτα μείγματα διεθνούς και ελληνικής ποικιλίας. Από τότε, το Κτήμα Σκούρα έχει συγκεντρώσει ένα πολύ μεγάλο αριθμό διακρίσεων στην ελληνική και διεθνή αγορά, ως επιστέγασμα μιας πορείας στο χώρο του κρασιού που εκκινώντας από το μηδέν άνοιξε καινούργιους δρόμους για την ελληνική οινοποιία, μέσω επιλογών που άλλαξαν την εικόνα και την πορεία του σύγχρονου ελληνικού κρασιού. Αν και η ανάπτυξη του Κτήματος στηρίχθηκε κατ’ αρχήν στην αξιοποίηση διεθνών ποικιλιών αμπέλου, ο Γιώργος δεν έπαψε να πιστεύει και να υποστηρίζει στην πράξη, ότι οι ελληνικές ποικιλίες είναι το απόλυτο μέλλον του ελληνικού κρασιού, τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό καθώς προσφέρουν ένα μεγάλο ανεξερεύνητο πεδίο και στοιχειοθετούν την ιδιαίτερη ταυτότητα της ελληνικής οινοποιίας.
Τα τελευταία χρόνια, ο Γιώργος έχει δίπλα του έναν συνεργάτη που όχι μόνο διαθέτει την υψηλή κατάρτιση που απαιτείται, αλλά ταυτόχρονα μοιράζεται το ίδιο πάθος για το κρασί και τον διακατέχει η ίδια έντονη φιλοδοξία να δημιουργήσει το δικό του αποτύπωμα στον χώρο της ελληνικής οινοποιίας. Πρόκειται για τον γιο του, Δημήτρη Σκούρα ο οποίος έχει ολοκληρώσει σπουδές οινολογίας και αμπελουργίας στο Montpellier και έχει εργαστεί σε μεγάλα οινοποιεία στο Bordeaux, την California και την Ελλάδα.
To οινοποιείο του Κτήματος Σκούρα στο Μαλανδρένι κοντά στο Άργος που μετρά είκοσι χρόνια ζωής, ξεχωρίζει από μακριά ανάμεσα στις άλλα κτίσματα της περιοχής. Όχι μόνο για το μέγεθός του αλλά και για τον τρόπο που μια βιομηχανική εγκατάσταση δένει με το περιβάλλον των αμπελιών. Η εικόνα αυτή γίνεται ακόμη πιο έντονη όταν περάσεις την πόρτα του κτίσματος και διαπιστώσεις ότι οι διακοσμητικές γραμμές και τα έργα τέχνης δένουν με τις εικόνες του κρασιού και το άρωμά του που διαπερνά το χώρο. Όμως οι άνθρωποι του Κτήματος Σκούρα δεν επαναπαύονται καθώς οι επιτυχίες του παρελθόντος αποτελούν το μέτρο σύγκρισης για τους σχεδιασμούς του μέλλοντος. Έτσι πρόσφατα ο Γιώργος και ο Δημήτρης σχεδίασαν και υλοποίησαν την εξαγορά ενός οινοποιείου στην αμπελουργική ζώνη της Μαντινείας το οποίο δίνει την ευκαιρία για δημιουργία νέων οίνων με διαφορετικό χαρακτήρα από αυτά που ήδη παράγονται.
Για επόμενα βήματα του Κτήματος Σκούρα και τους στόχους τους, είχαμε την ευκαιρία να μιλήσουμε και με τους δύο αναλυτικά.
Γιώργο, προχωρήσατε πρόσφατα στην αγορά ενός οινοποιείου στην περιοχή της Μαντινείας. Ποιο είναι το προφίλ του, τι προσθέτει στο παραγωγικό δυναμικό του Κτήματος Σκούρα και ποια είναι τα σχέδιά σας για την περαιτέρω ανάπτυξή του;
Έχουμε δραστηριότητα στην περιοχή της Μαντινείας με την ποικιλία Mοσχοφίλερο πάρα πολλά χρόνια, από το μακρινό 1989. Όλα αυτά τα χρόνια, η ετικέτα μας ήταν με την ένδειξη Mοσχοφίλερο ΠΓΕ Αρκαδία. Και αυτό διότι δεν υπήρχε οινοποιείο εντός της ζώνης μιας και το κεντρικό μας οινοποιείο μας απέχει μερικά χιλιόμετρα. Η απόκτηση λοιπόν αυτού του οινοποιείου εξυπηρετεί τον σκοπό να παράξουμε στην καρδιά της Μαντινείας και να κυκλοφορήσουμε σύντομα ένα νέο προϊόν στην αγορά, την Μαντίνεια ΠΟΠ Σκούρας.
Εσύ Δημήτρη τι προσδοκίες έχεις από το νέο οινοποιείο, δεδομένου ότι είναι μια καινούργια προσπάθεια στην οποία καλείσαι να συμμετέχεις από το ξεκίνημά της;
Για εμένα η επένδυση στην καρδιά της Αρκαδίας και στο ΠΟΠ Μαντίνεια είναι αυτή τη στιγμή ένας από τους σημαντικότερους στόχους μου. Θέλω να αφοσιωθώ περισσότερο και σε μεγαλύτερο βάθος στην οινοποίηση και στην καλλιέργεια του Μοσχοφίλερου, φτάνοντας όσο το δυνατόν περισσότερο στην καρδιά της δυναμικής αυτής ποικιλίας. Στόχος μου είναι στο οινοποιείο αυτό να δημιουργηθούν νέα κρασιά με Μοσχοφίλερο και άλλες ποικιλίες που θα ευνοούνται από το μικρόκλιμα της Αρκαδίας.
Γιώργο, έχεις πετύχει τόσο πολλά στο χώρο της οινοποιίας που θα αποτελούσαν υπερπλήρη συλλογή ευσήμων αλλά και αφορμή επανάπαυσης ακόμη και για τις πλέον φιλόδοξες επιδιώξεις. Γνωρίζοντας ωστόσο το ανήσυχο του χαρακτήρα σου οφείλω να σε ρωτήσω: τι είναι αυτό που ήθελες να κάνεις ακόμη και το σχεδιάζεις, αλλά και εκείνο που θα ήθελες, αλλά οι συνθήκες δεν σου επέτρεψαν να καταφέρεις;
Λοιπόν, όπως σωστά το θέτεις, δεν υπάρχει στιγμή που να μπορώ να σταματήσω να σκέφτομαι. Καταρχάς, θα απαντήσω ότι ένας σημαντικός στόχος είναι να αναμορφώσουμε αρχιτεκτονικά και μηχανολογικά το οινοποιείο που πήραμε και κατ’ επέκταση να δημιουργήσουμε ένα καινούργιο προφίλ κρασιών που θα γίνονται εκεί και βέβαια να στήσουμε αυτό που ξέρουμε καλά να κάνουμε, μια οινοτουριστική εμπειρία στην Μαντινεία. Αυτά προς το παρόν.
Δημήτρη, τι κρασιά θα ήθελες να φτιάξεις, που να έχουν τη δική σου σφραγίδα και πώς μεθοδεύεις την υλοποίησή τους;
Ο στόχος μου, οινοποιώντας κάθε χρόνο όλο και με περισσότερη εμπειρία, είναι να καταφέρω να εκφράσω όσο το δυνατόν καλύτερα την κάθε ποικιλία την οποία οινοποιώ, κυρίως το Αγιωργίτικο και το Μοσχοφίλερο, και ιδανικά να καταφέρω να τους δώσω μια καινούργια μορφή διαφορετική από αυτές που ξέρουμε μέχρι σήμερα. Προσπαθώ πάντα τα κρασιά που ζυμώνουν στα χέρια μου να χαρακτηρίζονται από φινέτσα, από κομψότητα και πολύ ωραίο φρούτο. Για να φτάσω εκεί, ο μόνος τρόπος είναι να πειραματίζομαι κάθε χρόνο, να ταξιδεύω, να δοκιμάζω και να εμπνέομαι από την κάθε εμπειρία.
Τώρα θα ήθελα να ρωτήσω εσένα Γιώργο. Έχεις την ευκαιρία να διαθέτεις άξιους διαδόχους και να στέκεσαι δίπλα τους όντας παραγωγικότατος και «στις επάλξεις». Πώς περνά η τεχνογνωσία και η παράδοση στη νέα γενιά του Κτήματος Σκούρα;
Όντως είναι μία από τις πιο ενδιαφέρουσες στιγμές στην καριέρα μου, αλλά και σημαντική οικογενειακή στιγμή, θα έλεγα πια, βρίσκεται στη δουλειά. Η τεχνογνωσία και η παράδοση σίγουρα δεν περνάνε με μία ευχή, αλλά μέσα από σκληρή δουλειά, από αντιθέσεις, από σύγκρουση απόψεων, από υποχωρήσεις.
Αντιλαμβάνομαι, Δημήτρη, ότι το «βαρύ» όνομα που έχεις στον χώρο της ελληνικής οινοποιίας δεν σε αφήνει ανεπηρέαστο στις επιλογές σου. Πότε είναι πραγματική ευλογία να έχεις δίπλα σου έναν τόσο δικό σου άνθρωπο με άπειρες γνώσεις και εμπειρίες -και πρόθυμο να στις μεταδώσει- και πότε αναζητάς μια μεγαλύτερη δόση ανεξαρτησίας, έστω και αν χρειαστεί να μάθεις και από τα δικά σου λάθη;
Είναι σίγουρα τύχη και ευτυχία να περιτριγυρίζεσαι από έναν ή περισσότερους ανθρώπους με γνώση και εμπειρία πάνω στο κομμάτι με το οποίο ασχολείσαι. Είναι πάρα πολύ χρήσιμο να ξέρεις ότι έχεις δυνατές βάσεις, ότι μπορείς να εξελίξεις πράγματα και για ότι χρειαστείς υπάρχει πάντα η συμβουλή ή δεύτερη γνώμη και η βοήθεια. Είναι σίγουρο ότι η νεότητα και εμπειρία πολλές φορές δεν συμβαδίζουν. Η μία επειδή ψάχνει τρόπους να κάνει κάτι διαφορετικό κάτι που ίσως να παρεκκλίνει από το συμβατικό κι η δεύτερη που πιθανόν να το έχει ήδη προσπαθήσει να ξέρει ότι μάλλον δεν γίνεται ή δεν γίνεται με αυτόν τον τρόπο. Για εμένα όλα αυτά είναι θέμα ισορροπίας. Η κάθε μία οφείλει να δίνει χώρο στην άλλη να εκτιμά το κίνητρο, τις ιδέες και την όρεξη και ταυτόχρονα την προσοχή και την σωστή εκτίμηση του ρίσκου. Αν υπάρχει αυτή ισορροπία, αυτό δίνει χώρο σε λάθη ή σε ευκαιρίες που μπορούν μόνο να σε κάνουν καλύτερο. Είμαι πολύ τυχερός γιατί στην δικιά μου ζωή υπάρχει αυτό. Υπάρχει ο χώρος να κάνω τα δικά μου λάθη, να προσπαθήσω το διαφορετικό, αλλά ταυτόχρονα υπάρχει και η πρόσβαση στην εμπειρία, στην δεύτερη άποψη και σε μία γνώμη που μπορεί να σε κάνει να ξανασκεφτείς το πώς πλαισιώνεις ένα θέμα. Χάρη σε αυτή την ισορροπία, έχω καταφέρει μεγαλώνοντας να κάνω λάθη, να τα επανεκτιμήσω, να βελτιωθώ και να αλλάξω την προσέγγιση μου ως προς τους στόχους μου. Ταυτόχρονα, η συνεργασία μου με τον πατέρα μου με έχει βοηθήσει μεγαλώνοντας να μην παίρνω παράλογα ρίσκα, βιαστικές αποφάσεις και να λογαριάζω πάντα την σοφία της εμπειρίας.
Δημήτρη, πώς οραματίζεσαι το δικό σου αποτύπωμα στον χώρο της ελληνικής οινοποιίας;
Αυτή είναι μία ερώτηση που σίγουρα θα μπορούσα να σκέφτομαι για ώρες για να απαντήσω και ίσως και να αλλάζω άποψη κάθε φορά που τη σκέφτομαι. Ιδανικά, θα ήθελα το αποτύπωμα μου να περιγράφεται από ωραία κρασιά με πολυπλοκότητα, τυπικότητα και αντοχή στο πέρας του χρόνου. Πάντα με σεβασμό απέναντι στο αμπέλι και τη φύση.
Εσύ Γιώργο, έχεις επισκεφθεί πολλά οινοποιεία ανά τον κόσμο. Ποιο από αυτά ξεχωρίζεις;
Πριν από χρόνια επισκέφτηκα το οινοποιείο του Domaine de la Romanee Conti. Δεν είναι ένα εύκολα επισκέψιμο οινοποιείο και θεωρώ τον εαυτό μου τυχερό που μπόρεσα να έχω μια συγκλονιστική εμπειρία. Δεν είναι δα και λίγο να σε ξεναγεί στα κελάρια του ο ίδιος ο Aubert de Villaine που για να με τιμήσει ως οινοποιό μου άνοιξε ένα Domaine de la Romanee Conti του 1957. Αυτό όμως που με σφράγισε σαν άνθρωπο του κρασιού ήταν και είναι η πίστη των ανθρώπων αυτών στην παράδοση της Βουργουνδίας- γι’ αυτούς που δεν γνωρίζουν, το οινοποιείο αυτό δεν άλλαξε ποτέ στυλ στα κρασιά του- και το μαγικό κράμα του terroir με τον ανθρώπινο νου που ορίζει αυτό που ονομάζω οινική φιλοσοφία.
Δημήτρη, από την επαγγελματική σου εμπειρία σε οινοποιεία του εξωτερικού, ποια θεωρείς ότι ήταν η πιο όμορφη στιγμή και ποια η πιο δύσκολη;
Αναπολώντας τις πολλές και ωραίες εμπειρίες μου σε οινοποιεία του εξωτερικού μου είναι λίγο δύσκολο να διαλέξω. Νομίζω η πιο δύσκολη στιγμή, (που δεν ήταν ακριβώς στιγμή ήταν μια περίοδος) ήταν όταν δούλευα στο οινοποιείο Pahlmeyer στην Napa Valley. Ήμουν ο βραδινός υπεύθυνος μίας αίθουσας γεμάτης με δεξαμενές που ζύμωναν κόκκινα κρασιά. Όλες ήταν υπό τη δική μου ευθύνη και έπρεπε να παρακολουθώ την εξέλιξη τους και να κάνω όλες τις διαδικασίες που ήταν απαραίτητες κατά τη διάρκεια της ζύμωσης, ειδικά pigeage και remontage.
Η βάρδια μου ξεκινούσε 4 το απόγευμα, δούλευα κάθε μέρα μέχρι τις 6 το πρωί και αρκετές φορές μέχρι τις 8 το πρωί. Επιπλέον, το πήγαινε-έλα ήταν ένα ταξίδι περίπου 2 ωρών μέσα από ένα δάσος. Η επιστροφή ήταν πάντα δύσκολη. Οι τρεις βδομάδες που διήρκησαν αυτές οι διαδικασίες ήταν μια δύσκολη περίοδος τόσο σωματικά, όσο και ψυχικά. Οι πολλές ώρες εργασίας ήταν κουραστικές, αλλά ταυτόχρονα η ευθύνη και η συγκέντρωση και το άγχος που είχα για να πάνε όλα καλά με είχαν μονίμως σε μία αίσθηση υψηλής αδρεναλίνης και επαγρύπνησης για να μην κάνω το παραμικρό λάθος. Οφείλω να ομολογήσω πως όλα πήγαν τέλεια, αλλά μέχρι να τελειώσει και η τελευταία δεξαμενή, τις έβλεπα κάθε βράδυ στον ύπνο μου να ζυμώνουν.
Από την άλλη, η πιο όμορφη στιγμή θα ήταν μάλλον για μένα στον πρώτο μου τρύγο στη Γαλλία το 2013, στο πανέμορφο οινοποιείο της των Guigal στον Ροδανό. Η οικογένεια είχε την συνήθεια κάθε βράδυ να μαγειρεύει και να τρώει μαζί με τους πρακτικάριους πάντα με τη συνοδεία κρασιού. Ήταν τρομερά εντυπωσιακό και ωραίο για εμένα, μετά από κάθε πολύωρη ημέρα εργασίας να κάθομαι με τους ιδιοκτήτες του οινοποιείου να μου εξηγούν και να μου μιλούν για τα κρασιά και όλη την εμπειρία τους και να έχουν μία τέτοια φιλοξενία απέναντι μου. Για μένα είναι ανεκτίμητο το γεγονός ότι οινοποιοί τέτοιου βεληνεκούς επέλεγαν να συζητάνε και να τρώνε παρέα με τους πρακτικάριους που ουσιαστικά σε λίγους μήνες δεν θα είναι καν εκεί.
Γιώργο, ποια οινολογική χρονιά νοσταλγείς;
Κάθε χρονιά είναι και μια πρόκληση για έναν οινοποιό, σίγουρα όμως η χρονιά σταθμός της καριέρας μου ήταν το 2004. Συνέπιπτε με τους ολυμπιακούς αγώνες στην Ελλάδα, ήταν μια εξαιρετική οινολογική χρονιά και αυτή που επιτέλους μετά από πολλά χρόνια αδιάκοπης δουλειάς έγινε πραγματικότητα ένα μεγάλο όνειρο. Αποκτήσαμε τις εγκαταστάσεις του οινοποιείου μας στο Μαλαντρένι. Η χαρά μου ήταν μεγάλη για πολλές καινούργιες κατακτήσεις που ήρθαν στη ζωή μου. Κύριος βέβαια λόγος ήταν ότι επιτέλους στεγάσαμε όλη την οινοποιητική μας τέχνη σε ένα υπέροχο κτίριο που έμελλε να φτιάξει σπουδαία κρασιά και να φιλοξενήσει αμέτρητους οινολάτρες.
Και τώρα θα απευθυνθώ σε εσένα Δημήτρη, όταν είσαι με την παρέα σου, εσύ επιλέγεις το κρασί που θα πιείτε;
Η αλήθεια είναι ότι τις περισσότερες φορές εγώ θα διαλέξω το κρασί. Όταν βρίσκομαι με μία παρέα που θέλει να πιει κρασί, προσπαθώ να προσαρμόζομαι στο τι μπορεί να θέλει η παρέα. Συχνά εκείνη είναι που θα με βάλει υπεύθυνο να διαλέξω το κρασί. Αυτό που προσπαθώ πάντα είναι να καταλάβω τι κρασί θα ήθελαν εκείνη τη στιγμή, τι μπορεί να ταιριάζει με αυτό που θα φάμε και να δω αν κάποιος έχει κάποια συγκεκριμένη προτίμηση. Εν τέλει, προσπαθώ πάντα να διαλέγω ένα κρασί που θα αρέσει ιδανικά στους πάντες.
Ποια είναι η αγαπημένη σου συνταγή και με ποιο κρασί την συνοδεύεις;
Απλά και λιτά θα πω: Linguine με λεμόνι και από κρασί μια παλιά χρονιά Σάλτο ή Riesling (Γερμανίας).
Εσύ Γιώργο;
Η αγαπημένη μου συνταγή είναι αρνάκι στον ξυλόφουρνο με πατάτες παρέα, που συνοδεύεται από Ράμνιστα ή Grand Cuvee Νεμέα.
Στο γιορτινό τραπέζι, ποια κρασιά θα ανοίξεις και με ποια πιάτα θα τα συνοδεύσεις;
Για φέτος θα έχω μανιταρόσουπα με Sherry ή Nυχτέρι Σαντορίνης, ραβιόλι με bisque καραβίδας με Sauvignon Blanc από Λίγηρα ή Gruner Veltliner, φιλέτο σύζουμο με Λαβύρινθο Σκούρα ή Unico και τέλος, τυριά με Chardonnay από Bουργουνδία.
Κτήμα Σκούρα
Μαλανδρένι Αργολίδας & Ζευγολατειό Μαντηνείας
Τηλέφωνο: 27510-23.688
