Ο ιβίσκος είναι ιδιαίτερα δημοφιλής σε πολλά μέρη του κόσμου για τα φαρμακευτικά του οφέλη, όπως η μείωση της αρτηριακής πίεσης και η υποστήριξη της πέψης, κάνοντάς τον ένα εξαιρετικό συστατικό στην κουζίνα. Εξ ου και τον τελευταίο καιρό δεν μπορείς να περιηγηθείς στους διαδρόμους του σούπερ μάρκετ - ή σε έναν κατάλογο κοκτέιλ - χωρίς να συναντήσεις ιβίσκο σε τσάι, ποτά και διάφορα προϊόντα.

Τι είναι ο ιβίσκος;

Ο ιβίσκος είναι ένα γένος ανθοφόρων φυτών που ευδοκιμούν τόσο σε εύκρατα όσο και σε τροπικά κλίματα, όπου μπορεί να καλλιεργηθεί ως ετήσιο ή πολυετές φυτό. Τα άνθη του, με διάμετρο 8-10 εκ., έχουν πέντε πέταλα σε σχήμα κώνου και είναι συνήθως κόκκινα (αυτό το χρώμα έχουν τα άνθη του αυθεντικού τροπικού ιβίσκου), αλλά υπάρχουν και πολλά άλλα χρώματα όπως ροζ, λευκό, κίτρινο κλπ. Η ποικιλία και η οπτική γοητεία του ιβίσκου, σε συνδυασμό με τις πολλαπλές χρήσεις του, τον καθιστούν ένα φυτό που καλλιεργείται και απολαμβάνεται ευρέως σε όλο τον κόσμο.

Οι ποικιλίες ιβίσκου

Υπάρχουν πολλές ποικιλίες ιβίσκου, όπως ο ιβίσκος της Χαβάης που βλέπουμε σε τροπικά κλίματα. Ωστόσο, δεν προορίζονται όλες οι ποικιλίες για κατανάλωση . Η βρώσιμη ποικιλία που χρησιμοποιείται στη μαγειρική ονομάζεται Hibiscus sabdariffa και είναι γνωστή επίσης ως ιβίσκος ροζέλ.

Γιατί ο ιβίσκος είναι τόσο πολύτιμος;

• Είναι superfood: Ο βρώσιμος ιβίσκος είναι πλούσιος σε αντιοξειδωτικά, όπως βήτα-καροτίνη, βιταμίνη C και ανθοκυανίνη.
• Έχει ξεχωριστή νοστιμιά: Έχει μοναδική λουλουδένια και ξινή γεύση, την οποία αγαπούν πολλοί και είναι αναπόσπαστο κομμάτι της τροπικής κουζίνας.
• Δίνει εντυπωσιακές αποχρώσεις του κόκκινου: Όταν ο ιβίσκος βυθίζεται σε νερό, το υγρό παίρνει μια πλούσια απόχρωση cranberry. Το χρώμα είναι τόσο ζωντανό, που πραγματικά τραβάει το μάτι και είναι πανέμορφο.
• Έχει ιατρικά οφέλη: Ο ιβίσκος έχει αντιβακτηριδιακές και στυπτικές ιδιότητες και χρησιμοποιείται ως διουρητικό και για την καταπολέμηση φλεγμονών, κρυολογημάτων και πονόλαιμων.
• Αλλά και καλλωπιστικά: Ορισμένες φορές ο ιβίσκος συνδυάζεται με τη χέννα και προσδίδει μια ελαφρώς κοκκινωπή απόχρωση στα μαλλιά χωρίς να τα φθείρει, ενώ χρησιμοποιείται και στην παρασκευή φυσικών καλλυντικών. 

Ποια μέρη του φυτού χρησιμοποιούνται;

Παρόλο που ο ιβίσκος διατίθεται στο εμπόριο σε ροφήματα και τρόφιμα ως «λουλούδια ιβίσκου», αυτή η περιγραφή είναι κάπως παραπλανητική. Το μέρος του Hibiscus sabdariffa που τρώμε και πίνουμε δεν είναι το ίδιο το άνθος.

Όταν διαβάζεις «λουλούδια ιβίσκου» μπορεί να νομίζεις ότι είναι τα πέταλα του, αλλά στην πραγματικότητα πρόκειται για τον φυλλώδη, εξωτερικό κάλυκα που συλλέγεται στην καλύτερή του στιγμή, διαχωρίζεται από τον σπόρο μέσα του και ξηραίνεται για μαγειρική χρήση. Ο κάλυκας είναι ο συλλογικός όρος για τα σέπαλα ενός άνθους- τα σέπαλα είναι συνήθως πράσινα, αλλά στον ιβίσκο είναι κόκκινα, και η γεύση τους είναι έντονα ξινή.

Τι είναι το detox water και πώς να το φτιάξεις

Ο ιβίσκος μπορεί να αγοραστεί σε διάφορες μορφές

• Αποξηραμένος: Διαθέσιμος σε αφθονία, ο αποξηραμένος ιβίσκος χρησιμοποιείται καθολικά για την παρασκευή τσαγιού (ο παγωμένος ιβίσκος είναι ιδιαίτερα αναζωογονητικός). Μπορεί να λειτουργήσει και ως σνακ σε αποξηραμένη μορφή, σαν αποξηραμένο φρούτο με μαστιχωτή και ξινή γεύση.
• Σκόνη: Όταν αλέθεται πολύ καλά, η σκόνη μπορεί να προστεθεί σε μείγματα μπαχαρικών, εγχύσεις και γλυκά.
• Φρέσκος: Ζουμερός και χυμώδης, ο φρέσκος ιβίσκος δεν είναι τόσο εύκολος να βρεθεί. Μπορεί μερικές φορές να τον εντοπίσεις σε αγορές παραγωγών σε νότιες πολιτείες ή σε μεγάλες αγορές πόλεων με καραϊβική επιρροή. Αν τον πετύχεις πουθενά φρέσκο, πρέπει ή να τον χρησιμοποιήσεις αμέσως ή να τον καταψύξεις, αλλιώς να τον αποξηραίνεις.
• Φύλλα και βλαστοί: Εκτός από τους κάλυκες, τα φύλλα και οι τρυφεροί βλαστοί της ροζέλ είναι επίσης βρώσιμα. Μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε σαλάτες ή μαγειρεμένα ως χόρτα, μαζί με άλλα λαχανικά και κρέας.

Ο ιβίσκος στη μαγειρική και τα ποτά

Ο ιβίσκος είναι ένα εξαιρετικά ευέλικτο συστατικό που μπορεί να προστεθεί σε πολλά φαγητά και ποτά. Μπορεί να παρασκευαστεί ως τσάι, προσφέροντας μια αναζωογονητική γεύση, να μουλιάσει σε κρύο νερό για να φτιάξει το ζωντανό μεξικανικό ποτό, aqua fresca, να προστεθεί σε κοκτέιλ αλλά και mocktails με τη μορφή σιροπιού για μια όμορφη ροζ απόχρωση και ξινή γεύση.

Ακόμα, οι αποξηραμένοι κάλυκες μπορούν να προστεθούν σε σαλάτες για να δώσουν μια φρέσκια γεύση, να χρησιμοποιηθούν σε μπισκότα ή κέικ αλλά και ως συμπλήρωμα στη διαδικασία μαγειρέματος για ρύζι ή κρέας, προσφέροντας ιδιαίτερη νοστιμιά και εντυπωσιακό χρώμα.