Οι λίστες που δημοσιεύει κατά καιρούς ο γαστρονομικός οδηγός Taste Atlas μας υπενθυμίζουν ότι οι λαοί δεν διαφέρουμε τελικά και τόσο μεταξύ μας. Ας πούμε μετά από τη συγκεκριμένη λίστα με τα καλύτερα πιάτα με φρούτα του κόσμου, είναι αδιαμφισβήτητο γεγονός πως πολλοί τρέφουμε μεγάλη αδυναμία στη μηλόπιτα, αφού τη συναντάμε σε 11 εκδοχές από διαφορετικές χώρες.
Εμείς δηλαδή τη λέμε μηλόπιτα, αλλά για παράδειγμα στην Ολλανδία θα τη βρούμε appeltaart και στην Αυστρία apfelstrudel. Πάμε όμως να δούμε πόσες ομοιότητες έχουν μεταξύ τους, ώστε την επόμενη φορά που θα μαγειρέψουμε ή ακόμη καλύτερα ταξιδέψουμε να γνωρίζουμε ακριβώς τι θέλουμε να δοκιμάσουμε.
Η ελληνική μηλόπιτα
Αποτελεί κλασικό επιδόρπιο που εμφανίζεται σε διάφορες παραλλαγές σε όλη την Ελλάδα. Παρασκευάζεται είτε ως ένα πλούσιο κέικ, που συνδυάζει μήλα με κανέλα και μαλακή, βουτυρένια ζύμη, είτε ως μια απλή πίτα στην οποία η ζύμη με φύλλα κρούστας καλύπτεται από μια απολαυστική γέμιση μήλου, ενώ μπορείς να τη δοκιμάσεις και με επικάλυψη τριφτής ζύμης, σαν crumble. Πέρα από μήλα και κανέλα, η γέμιση της μηλόπιτας περιλαμβάνει συνήθως σταφίδες, καρύδια και διάφορα είδη αρωματικών. Σε όλες τις μορφές και παραλλαγές της, μπορείς να την απολαύσεις με καφέ ή τσάι, ως πρωινό, απογευματινό γλυκάκι ή ως επιδόρπιο μετά από ένα γεύμα.
Appeltaart, η ολλανδική
Η Appeltaart είναι μια παραδοσιακή ολλανδική μηλόπιτα που συχνά συνοδεύεται από ένα φλιτζάνι ζεστό καφέ. Παρόλο που είναι ουσιαστικά ίδια με τις περισσότερες μηλόπιτες, η ολλανδική appeltaart διαφέρει λόγω του σκεύους που χρησιμοποιείται κατά το ψήσιμο, το οποίο είναι αρκετά βαθύ και έτσι η πίτα προκύπτει πολύ ξεροψημένη, με μεγάλα κομμάτια μήλου και σταφίδες. Ακόμα είναι γεμάτη από μπαχαρικά, όπως κανέλα και για λόγους υγρασίας προσθέτουν και λίγο χυμό λεμονιού. Σερβίρεται συνήθως σε θερμοκρασία δωματίου και συνοδεύεται από μια κουταλιά σαντιγί, το γνωστό appeltaart met slagroom.
Η Appeltaart χρονολογείται από το Μεσαίωνα και πιστεύεται ότι ο χρόνος ψησίματος μετριόταν με τον αριθμό των προσευχών που έπρεπε να πει κανείς μέχρι να είναι έτοιμη να βγει από το φούρνο. Ήταν ο τρόπος που είχαν σκαρφιστεί τότε για να ελέγχουν τη θερμοκρασία. Μέχρι σήμερα πάντως, το παραδοσιακό επιδόρπιο είναι μία από τις πρώτες πίτες που μαθαίνουν να παρασκευάζουν οι νέοι της χώρας, αλλά πιστεύεται ότι τις καλύτερες τις φτιάχνουν οι γιαγιάδες του τόπου.
Apple Pie, η αμερικάνικη
Στις Ηνωμένες Πολιτείες, οι μηλόπιτες βρίσκονται παντού, από μεγάλα παντοπωλεία και εστιατόρια μέχρι καφετέριες και ερασιτέχνες αρτοποιούς, οι οποίοι την ψήνουν μέχρι η διπλή κρούστα να αποκτήσει χρυσαφένιο χρώμα και να γεμίσει με μήλα καλυμμένα με κανέλα και ζάχαρη. Η σπιτική αμερικάνικη μηλόπιτα είναι πηγή μεγάλης υπερηφάνειας, προκαλώντας συζητήσεις σχετικά με την καταλληλότερη ποικιλία μήλων για την τέλεια πίτα. Κάποιοι ορκίζονται στη Granny Smith, παρόλο που πρόκειται για ξινή ποικιλία και χρειάζεται πολλή ζάχαρη για το σωστό αποτέλεσμα. Άλλοι προτιμούν τα Golden Delicious, τα πιο στεγνά αλλά λιγότερο γευστικά μήλα. Οι ειδικοί επιλέγουν τις όξινες Cortland ή τις νόστιμες Northern Spy ποικιλίες, οι οποίες είναι στα καλύτερά τους από τον Σεπτέμβριο έως τον Νοέμβριο.
Μια ιδιαίτερη παραλλαγή που φτιάχνουν είναι η δημιουργία ενός γλυκού και αλμυρού συνδυασμού, αντικαθιστώντας το μισό βούτυρο με τυρί Cheddar, με αποτέλεσμα μια ασυνήθιστη μηλόπιτα με τυρένια κρούστα. Η πιο δημοφιλής εκδοχή στις ΗΠΑ είναι μάλλον η μηλόπιτα "à la mode", που εφευρέθηκε στη Μινεσότα το 1885, και σερβίρεται με μια μπάλα παγωτό από πάνω. Ανεξαρτήτως των τοπικών παραλλαγών και των ατελείωτων διαφωνιών, η μηλόπιτα είναι ένα αμερικάνικο επιδόρπιο που δεν μοιάζει με κανένα άλλο, και ταιριάζει ιδανικά με ένα γλυκό κρασί.
Apfelstrudel, η αυστριακή
Ένα παραδοσιακό γλυκό με πλούσια και ζωντανή ιστορία, το apfelstrudel (στρούντελ μήλου) είναι μια από τις πιο δημοφιλείς λιχουδιές της Αυστρίας. Αποτελείται από λεπτές στρώσεις ζύμης, με μια γευστική γέμιση μήλου ενδιάμεσα και η μέγιστη απόλαυση επιτυγχάνεται όταν το στρούντελ είναι ζεστό, κατευθείαν από το φούρνο, συνοδευόμενο από μια μπάλα παγωτό βανίλια ή μια κουταλιά σαντιγί. Ανάλογα με τη συνταγή, η γέμιση μπορεί να περιλαμβάνει επιπλέον σταφίδες, κανέλα, ρούμι και ξηρούς καρπούς, όπως αμύγδαλα ή καρύδια.
Ορισμένοι ισχυρίζονται ότι το πιάτο εφευρέθηκε στη Βιέννη για τον αυτοκράτορα της Αυστρίας και την υπόλοιπη υψηλή κοινωνία, η ιστορία του όμως ξεκινά με την εφεύρεση του μπακλαβά και της ιδιαίτερης ζύμης του, που ήταν αρκετά δημοφιλής στα Βαλκάνια και τη Μέση Ανατολή. Δεδομένου ότι ο μπακλαβάς απαιτεί πολύ λεπτή ζύμη, παρόμοια με το στρούντελ, η τεχνική πιθανώς τελειοποιήθηκε είτε από τους Οθωμανούς είτε από τους Έλληνες. Πιστεύεται ότι το στρούντελ έφτασε πρώτα στην Ουγγαρία και στη συνέχεια στην Αυστρία, λόγω του γεγονότος ότι οι Οθωμανοί είχαν συνεχείς αλληλεπιδράσεις με τους Αψβούργους. Η παλαιότερη γνωστή συνταγή για στρούντελ χρονολογείται από το 1696, ενώ εμπλουτισμένες συνταγές, όπως η συγκεκριμένη με τα μήλα, χρονολογούνται από το 1800.
Jabukovača, η μηλόπιτα της Βοσνίας
Η Jabukovača είναι μια παραδοσιακή βοσνιακή μηλόπιτα που προέρχεται από την πόλη του Σαράγεβο. Παρασκευάζεται όπως ο μπακλαβάς, με την προσθήκη ψιλοκομμένων μήλων. Η λεπτή ζύμη απλώνεται και γεμίζεται με ένα μείγμα από ψιλοκομμένα μήλα, ζάχαρη, βανιλίνη, καρύδια και χυμό λεμονιού. Στη συνέχεια, τυλίγεται και τοποθετείται σε ένα ταψί για ψήσιμο. Όταν σερβίρεται, κόβεται συνήθως σε φέτες και περιχύνεται με σιρόπι από ζάχαρη, μέλι και χυμό λεμονιού.
Tarte Tatin, η γαλλική
Η Tarte Tatin είναι μια εκλεπτυσμένη εκδοχή της κλασικής μηλόπιτας, που αποτελείται από φέτες μήλου αρωματισμένες με βούτυρο, ζάχαρη και κανέλα, καλυμμένες με μια βουτυρένια ζύμη πίτας, οι οποίες ψήνονται μέχρι τα μήλα να πάρουν χρυσαφένιο χρώμα και να γίνουν σιροπιαστά. Όταν είναι έτοιμο, το γλυκό αναποδογυρίζεται προσεκτικά πάνω σε μια πιατέλα για σερβίρισμα. Το όνομα αυτού του επιδόρπιου τιμά τις αδερφές Tatin, ιδιοκτήτριες ενός εστιατορίου κοντά στην πόλη του Ορλεάν, που εφηύραν τη συνταγή στις αρχές του 1900. Ωστόσο, η tarte Tatin έγινε εξαιρετικά δημοφιλής όταν το διάσημο εστιατόριο Maxim's την πρόσθεσε στο μενού του. Η γαλλική μηλόπιτα σερβίρεται καλύτερα ζεστή, συνοδευόμενη από μια μπάλα παγωτό βανίλια και λίγη crème fraîche, η οποία λιώνει απαλά μόλις έρθει σε επαφή με την πίτα.
Tarte Normande, η μηλόπιτα της Νορμανδίας
Μία ακόμη γαλλική μηλόπιτα, αυτή τη φορά από τη Νορμανδία, μια περιοχή διάσημη τόσο για τα μήλα της όσο και για το λικέρ Calvados από μήλα - και τα δύο βασικά συστατικά της tarte Normande, που ταιριάζουν άψογα με τη λεπτή, γλυκιά γέμιση κρέμας αμυγδάλου ή αλλιώς frangipane. Η βάση της αποτελείται από pâte brisée ή ζύμη shortcrust. Η νορμανδική μηλόπιτα συνήθως σερβίρεται με μια κουταλιά crème fraîche στο πλάι και απολαμβάνεται καλύτερα όσο είναι ακόμα ζεστή.
Crumble, η βρετανική
Τα crumble θεωρούνται συγγενικά είδη της πίτας και είναι απλές, χορταστικές ζύμες που παρασκευάζονται είτε με γλυκά είτε με αλμυρά υλικά. Οι γλυκές εκδοχές συνήθως περιέχουν φρούτα που τοποθετούνται στον πάτο του ταψιού και από πάνω μια τραγανή επικάλυψη από βούτυρο, ζάχαρη και αλεύρι. Τα αλεσμένα ή ψιλοκομμένα καρύδια και η βρώμη είναι πολύ συνηθισμένα στο τραγανό μείγμα, προσφέροντας πιο σύνθετη υφή στην τραγανή κρούστα.
Πιστεύεται ότι το βρετανικό crumble πρωτοεμφανίστηκε κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, όταν τα κλασικά υλικά για πίτα ήταν δύσκολο να βρεθούν και θεωρούνταν είδος πολυτελείας. Από την ταπεινή του αρχή, το crumble εξελίχθηκε σε ένα από τα πιο δημοφιλή βρετανικά πιάτα, ειδικά ως επιδόρπιο. Με τη ρουστίκ του γοητεία, τα απλά υλικά και τη γρήγορη προετοιμασία, αποκλείεται να μη το συναντήσεις ως κέρασμα σε κάποια έξοδο σου για φαγητό. Μάλιστα γρήγορα ξεπέρασε τα σύνορα της χώρας του και έγινε διεθνώς αγαπητό. Τα πιο δημοφιλή φρούτα για ένα crumble είναι τα μήλα, ενώ ακολουθούν τα μύρτιλα, τα δαμάσκηνα, τα βερίκοκα, τα κεράσια, τα ροδάκινα και τα βατόμουρα. Με μία μπάλα παγωτό ή ζεστή κρέμα στο πλάι, το crumble μετατρέπεται σε ένα πολυτελές και πλούσιο πιάτο.
Apple Dumpling, η μηλόπιτα της Πενσυλβανίας
Πέρα από την αμερικανική apple pie, στην Πενσυλβάνια φτιάχνουν και apple dumpling, ένα αμερικάνικο επιδόρπιο που αποτελείται από μια ζύμη γεμιστή με μήλα, βούτυρο, ζάχαρη, κανέλα και, μερικές φορές, σταφίδες. Το γλυκό ψήνεται παραδοσιακά μέχρι να αποκτήσει μια τρυφερή υφή και σερβίρεται συχνά με μια μπάλα παγωτό βανίλια στο πλάι. Πιστεύεται ότι τα apple dumplings επινοήθηκαν από τους προσκυνητές, που έφεραν τις συνταγές για φρουτένια γλυκά-πιτάκια στην Αμερική. Σήμερα, το επιδόρπιο είναι ιδιαίτερα δημοφιλές στην περιοχή της Πενσυλβάνια.
Æblekage, η δανέζικη
Αν και το όνομα æblekage μπορεί να μεταφραστεί ως «μηλόπιτα», αυτό το παραδοσιακό δανέζικο επιδόρπιο είναι μια γλυκιά λιχουδιά που έχει περισσότερη σχέση με ένα crumble. Αποτελείται από μια κρεμώδη σάλτσα μήλου αρωματισμένη με κανέλα, που είναι τοποθετημένη σε στρώσεις μεταξύ τραγανών θρυμματισμένων μπισκότων.
Συνήθως ετοιμάζεται και σερβίρεται σε μπολ ή διακοσμητικά ποτήρια, ενώ η κορυφή καλύπτεται συχνά με μια γενναιόδωρη στρώση από σαντιγί. Το æblekage απολαμβάνεται καθ' όλη τη διάρκεια του χρόνου και σερβίρεται πάντα κρύο. Συνιστάται να γαρνίρεται με διάφορες μαρμελάδες φρούτων.
Jabłecznik, η πολωνική
Το Jabłecznik, γνωστό και ως πολωνική μηλόπιτα, είναι ένα παραδοσιακό επιδόρπιο της χώρας. Αποτελείται από μια στρώση αρωματισμένης γέμισης μήλου τοποθετημένη ανάμεσα σε δύο στρώσεις σφολιάτας. Η πιο δημοφιλής εκδοχή, η szarlotka, είναι παρόμοια, αλλά χρησιμοποιεί ζύμη shortcrust αντί για σφολιάτα. Τα μήλα συνήθως αναμειγνύονται με κανέλα, ζάχαρη και, μερικές φορές, μια πινελιά χυμό λεμονιού, δημιουργώντας μια γλυκιά γεύση με μια ελαφρώς ξινή επίγευση. Αυτή η πίτα συνήθως πασπαλίζεται με άχνη ζάχαρη πριν το σερβίρισμα και απολαμβάνεται ζεστή, ειδικά κατά τους φθινοπωρινούς και χειμερινούς μήνες. Το Jabłecznik είναι αγαπητό για την απλότητά του και τη χρήση φρέσκων, εποχιακών μήλων.
Και η πάστα φλώρα στις ελληνικές πρωτιές της λίστας
Μπορεί η πάστα φλώρα να έχει ιταλικές ρίζες, όπου pasta frolla είναι ένα είδος μπισκοτένιας, τριφτής ζύμης, ωστόσο στην Ελλάδα η φρόλα έγινε φλώρα, γέμισε με μαρμελάδα και διακοσμήθηκε με τα χαρακτηριστικά κορδονάκια ζύμης και κάπως έτσι ο γαστρονομικός οδηγός Taste Atlas αποφάσισε στη συγκεκριμένη λίστα να τη χαρακτηρίσει αποκλειστικά ελληνικό επιδόρπιο. Να σημειώσουμε βέβαια ότι αυτό το είδος επιδορπίου εκτός από την Ελλάδα και την Ιταλία, συναντάται επίσης την Αργεντινή, την Παραγουάη, την Ουρουγουάη και την Αίγυπτο. Η πάστα φλώρα ψήνεται είτε ως μία ενιαία, μεγάλη τάρτα, είτε με τη μορφή ατομικών μερίδων, σε μικρά ταρτάκια. Δημοφιλείς γεμίσεις περιλαμβάνουν μαρμελάδες φράουλας, βερίκοκου ή βατόμουρου και κάθε τάρτα είναι παραδοσιακά διακοσμημένη με πλέγμα από κομμάτια ζύμης, που αναδεικνύει τις πολύχρωμες γεμίσεις.
