Την Τετάρτη 10 Δεκεμβρίου, στην ετήσια συνεδρίασή της στο Νέο Δελχί, η UNESCO ανακήρυξε την ιταλική κουζίνα ως «άυλη πολιτιστική κληρονομιά», απονέμοντας τον χαρακτηρισμό χωρίς καμία διαφωνία. Η τιμή δεν συνοδεύεται από χρηματικό έπαθλο για τη χώρα, αλλά προσφέρει σίγουρα εθνική περηφάνια για τους Ιταλούς.
Αντί να ξεχωρίσει λοιπόν μια περιοχή ή ένα πιάτο, όπως έχει κάνει κατά το παρελθόν, η UNESCO αναγνώρισε γενικότερα την ιταλική κουζίνα στο σύνολό της.
Η συγκεκριμένη υποψηφιότητα τέθηκε τον Μάρτιο του 2023 από τα υπουργεία Γεωργίας και Πολιτισμού της Ιταλίας, σε στενή συνεργασία με γαστρονομικούς οργανισμούς και παρουσιάζει την ιταλική κουζίνα, η οποία είναι εξαιρετικά περιφερειακή - από το ριζότο με σαφράν στο Μιλάνο μέχρι τα κανόλι στη Σικελία - ως μια κοινωνική τελετουργία που συνδέει οικογένειες και κοινότητες.
Σε αυτή τη δράση ήταν σημαντική και η υποστήριξη από τον σεφ Massimo Bottura. Ο ιδιοκτήτης της περίφημης Osteria Francescana στη Μόντενα συνεργάστηκε με τη Maddalena Fossati Dondero, αρχισυντάκτρια του περιοδικού La Cucina Italiana, για την ανάπτυξη της ιταλικής υποψηφιότητας μετά την πανδημία. Η προηγούμενη κυβέρνηση είχε αποσύρει την πρόταση, όμως η κυβέρνηση Meloni, που έχει κάνει την προστασία της ιταλικής γαστρονομικής κουλτούρας εθνικό σύνθημα, αγκάλιασε την προσπάθεια.
Η Ιταλία είναι αγαπημένη της UNESCO και πλέον διαθέτει 21 καταχωρήσεις στη λίστα της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς, αρκετές από αυτές σε συνεργασία με άλλες χώρες.
Ο Pier Luigi Petrillo, ο ακαδημαϊκός που υποστήριξε την ιταλική υποψηφιότητα, υπηρέτησε προηγουμένως ως πρόεδρος του σώματος αξιολόγησης της UNESCO για την άυλη κληρονομιά. Ωστόσο, η απόφαση να τιμηθεί γενικά η ιταλική κουζίνα μπορεί να προκαλέσει αντιδράσεις σε χώρες με πλουσιότερες ή πιο αρχαίες γαστρονομικές παραδόσεις, εκθέτοντας την UNESCO σε κατηγορίες περί ευρωκεντρισμού.
Η UNESCO έχει τιμήσει πληθώρα γαστρονομικών παραδόσεων από τότε που ξεκίνησε τη λίστα της «άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς», τη δεκαετία του 2000. Όμως οι συντάκτες του ιταλικού φακέλου υποστηρίζουν ότι αυτή είναι η πιο ευρεία καταχώριση που έχει γίνει ποτέ για εθνική κουζίνα, καθώς καλύπτει όχι μια περιφερειακή τεχνική ή ένα συγκεκριμένο γεύμα ή είδος τροφής, αλλά τη συνολική έννοια της «ιταλικής μαγειρικής» - ως μια παράδοση χαμηλής σπατάλης και υψηλής αξίας, σε μια χώρα όπου το φαγητό τιμάται ως έκφραση του εαυτού και της κουλτούρας.
Ο οργανισμός ανέφερε άλλες ήδη καταχωρημένες γαστρονομικές κληρονομιές, όπως την παραδοσιακή μεξικανική κουζίνα «στην Πολιτεία Μιτσοακάν και σε όλο το Μεξικό» το 2010, αλλά και το «γαστρονομικό γεύμα των Γάλλων», ορισμένο ως «μια σταθερή δομή που ξεκινά με ένα απεριτίφ και τελειώνει με λικέρ, περιλαμβάνοντας τουλάχιστον τέσσερα διαδοχικά πιάτα». Προηγούμενες καταχωρίσεις έχουν επίσης συμπεριλάβει πολυεθνικές υποψηφιότητες, ανάμεσά τους και την Ιταλία, για την αναγνώριση των «Μεσογειακών διατροφικών θησαυρών».
Πηγή: The Washington Post
