
Στο άκουσμα της λέξης «υπερτροφή», συνήθως οι άνθρωποι σκέφτονται αυτομάτως πράσινα λαχανικά ή φρούτα. Υπάρχουν όμως και άλλα προϊόντα που ανήκουν σ' αυτή την κατηγορία και μάλιστα ορισμένα από αυτά είναι θαυματουργά. Έτσι συμβαίνει και με τους σπόρους τσία, αυτοί οι μικροσκοπικοί αλλά πανίσχυροι σπόροι, είναι ένα σούπερ διατροφικό προϊόν πλούσιο σε φυτικές ίνες και αντιοξειδωτικά αλλά και με μακρά ιστορία. Σίγουρα θα έχεις ακούσει την τσία και το καλό που κάνει στον οργανισμό, υπάρχουν όμως και πράγματα που δε γνωρίζεις.
Η ιστορία αυτού του μαγικού σπόρου
Στους Αζτέκους αυτοί οι σπόροι εκτιμήθηκαν όχι μόνο ως τροφή, αλλά είχαν τόση αξία που χρησιμοποιούνταν ακόμη και ως νόμισμα. Οι κατακτημένοι λαοί πλήρωναν τη φορολογία τους σε αυτούς με σπόρους τσία, συνολικά χιλιάδες τόνους ετησίως. Οι Αζτέκοι, όπως και οι Ινδιάνοι Ταραουμάρα του Μεξικού, είχαν αναγνωρίσει την ιδιότητά τους να προσφέρουν αντοχή και ενέργεια, χρησιμοποιώντας τους για να αντέχουν σε μακρινά ταξίδια και μάχες.
Με την άφιξη των Ισπανών κατακτητών στη Νότια Αμερική, οι καλλιέργειες τσία καταστράφηκαν, προκειμένου να αποδυναμωθούν οι τοπικοί πληθυσμοί και οι πολύτιμοι πόροι τους. Ωστόσο, τη δεκαετία του 1990, ο Δρ. Γουέιν Κόουτς, ενώ ερευνούσε καλλιέργειες για οικονομική ανάπτυξη στην Αργεντινή, επανεξέτασε τη διατροφική αξία των σπόρων τσία. Ανακαλύπτοντας την υψηλή περιεκτικότητά τους σε ωμέγα-3 και σελήνιο, τους έφερε πάλι στο προσκήνιο ως ένα δημοφιλές και υγιεινό τρόφιμο παγκοσμίως.
Μάλιστα πλέον η νότια πολιτεία του Μεξικού, Chiapas, οφείλει την ονομασία της σε αυτό το σποράκι, αφού το όνομα «Chiapan», όπως λέγεται δηλαδή η πόλη, μεταφράζεται ως «Ποτάμι όπου αναπτύσσεται η τσία».
Με τι συγγενεύει;
Βοτανικά, η τσία ανήκει στην οικογένεια της μέντας και προέρχεται από το φυτό Salvia hispanica, το οποίο ανθίζει με μωβ και λευκά άνθη. Λόγω της σύνδεσης με τη μέντα, το φυτό είναι ανθεκτικό στα έντομα, γεγονός που επιτρέπει την καλλιέργειά του χωρίς τη χρήση φυτοφαρμάκων. Αναπτύσσεται καλύτερα σε περιοχές κοντά στον ισημερινό, όπου οι θερμοκρασίες είναι κατάλληλες για τη βέλτιστη ανάπτυξή του χωρίς την παρουσία παγετού.
Υγεία του πεπτικού συστήματος
Οι σπόροι τσία είναι πλούσιοι σε φυτικές ίνες. Μια μερίδα μπορεί να παρέχει την ημερήσια συνιστώμενη ποσότητα φυτικών ινών και βοηθά στη ρύθμιση του σακχάρου στο αίμα, κάτι ιδιαίτερα ωφέλιμο για όσους πάσχουν από διαβήτη.
Μείωση αίσθηση της πείνας
Οι σπόροι τσία λόγω της ικανότητάς τους να απορροφούν υγρά μπορούν να σε κάνουν να νιώθεις χορτάτος για περισσότερη ώρα. Πρόσθεσέ τους σε σαλάτες, γιαούρτι ή ροφήματα πρωτεΐνης, και θα βοηθήσουν στο να μειωθεί η αίσθηση της πείνας μέσα στην ημέρα. Συγκεκριμένα οι μικροσκοπικοί αυτοί σπόροι μπορούν να διογκωθούν σε 12 φορές το αρχικό τους μέγεθος όταν τους μουλιάσεις σε νερό, δημιουργώντας μια γευστική, ζελατινώδη υφή. Η υδροφιλική τους ιδιότητα βοηθά στο να παραμένουν ενυδατωμένοι, ενώ προσδίδουν μια πιο γλυκιά γεύση, όπου προστεθούν.
Υγεία των δοντιών και των οστών
Ένα απροσδόκητο όφελος τους είναι η περιεκτικότητα σε ασβέστιο – πέντε φορές περισσότερο από το γάλα. Αυτό ενισχύει τα δόντια και τα οστά, ενώ ωφελεί και την καρδιά, καθώς το ασβέστιο είναι απαραίτητο για τη λειτουργία των μυών της καρδιάς.
Καταπολέμηση των Ελευθέρων Ριζών
Οι σπόροι τσία είναι πλούσιοι σε αντιοξειδωτικά που βοηθούν στην προστασία των κυττάρων από βλάβες και την πρόληψη ασθενειών. Οι ελεύθερες ρίζες είναι υπεύθυνες για την κυτταρική φθορά και την ανάπτυξη καρκινικών κυττάρων, και τα αντιοξειδωτικά είναι ο φυσικός «προστάτης» του οργανισμού.
Προσαρμοστικότητα
Οι σπόροι τσία είναι πολύ εύκολο να ενσωματωθούν στη διατροφή σου. Μπορείς να τους προσθέσεις σε γιαούρτι, σαλάτες, δημητριακά, smoothies, χυμούς μέχρι και σούπες.