Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ μάλλον δεν σταματά ποτέ να μας απασχολεί, αφού σε νεότερες εξελίξεις διακήρυξε ότι ήρθε η ώρα να «επιστρέψουμε στα πλαστικά» καλαμάκια. 

Το βράδυ της Παρασκευής, έγραψε στους λογαριασμούς του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης: «Θα υπογράψω εκτελεστικό διάταγμα την επόμενη εβδομάδα που θα τερματίσει τη γελοία πίεση του Μπάιντεν για τα χάρτινα καλαμάκια, τα οποία δεν λειτουργούν. Επιστροφή στα πλαστικά!»

Το μήνυμα φαίνεται να είναι η απάντηση του Τραμπ στο σχέδιο του πρώην προέδρου Τζο Μπάιντεν για τη σταδιακή κατάργηση των πλαστικών μιας χρήσης σε όλες τις ομοσπονδιακές υπηρεσίες και επιχειρήσεις των ΗΠΑ έως το 2035 και τον τερματισμό της χρήσης τους σε εκδηλώσεις και επιχειρήσεις εστίασης που σχετίζονται με την κυβέρνηση έως το 2027. 

Το 2024, η κυβέρνηση Μπάιντεν συνέταξε μια έκθεση 83 σελίδων με τίτλο «Κινητοποίηση της ομοσπονδιακής δράσης για την πλαστική ρύπανση: Progress, Principles, and Priorities», τονίζοντας ότι «η πλαστική ρύπανση έχει γίνει ένα από τα πιο πιεστικά και επακόλουθα περιβαλλοντικά προβλήματα στις ΗΠΑ και σε όλο τον κόσμο». 

Η κυβέρνηση Μπάιντεν πρόσθεσε σε ένα ενημερωτικό δελτίο (το οποίο διαγράφηκε έκτοτε, όπως και το παραπάνω) ότι «δεσμεύεται να αναλάβει φιλόδοξες δράσεις καθ' όλη τη διάρκεια του κύκλου ζωής του πλαστικού για τον τερματισμό της πλαστικής ρύπανσης και συνεργάζεται με την παγκόσμια κοινότητα για να πράξει το ίδιο». Το δελτίο εξηγούσε ότι η ομάδα Μπάιντεν επεδίωκε να επιτύχει αυτούς τους στόχους επιλέγοντας «επαναχρησιμοποιήσιμα, κομποστοποιήσιμα και σε μεγάλο βαθμό ανακυκλώσιμα προϊόντα» αντί για πλαστικά μιας χρήσης. 

Βέβαια, πρέπει να αναφέρουμε ότι αυτή δεν είναι η πρώτη φορά που ο Τραμπ «τα βάζει» με τα χάρτινα καλαμάκια. Το 2019, είχε αναφερθεί στον ιστότοπο της προεκλογικής εκστρατείας του Τραμπ: «Τα φιλελεύθερα χάρτινα καλαμάκια δεν λειτουργούν». Αλλά αντί να δώσει μια εξήγηση, το χρησιμοποίησε ως ευκαιρία για να πουλήσει τα δικά του επώνυμα πλαστικά καλαμάκια στην τιμή των 15 δολαρίων για ένα πακέτο των 10. 

«Σταθείτε στο πλευρό του προέδρου Τραμπ και αγοράστε τα ανακυκλώσιμα καλαμάκια σας σήμερα», έγραφε μάλιστα.

Τελικά ποια είναι η λύση; 

Στην πραγματικότητα, τα δεδομένα με τη ρύπανση από πλαστικό είναι πολύ πιο σοβαρά απ’ ότι μπορεί να νομίζουμε. Στις 3 Φεβρουαρίου, ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Νέου Μεξικού δημοσίευσαν μια μελέτη που βρήκε «μικροπλαστικά στους ανθρώπινους εγκεφάλους σε πολύ υψηλότερες συγκεντρώσεις από ό,τι σε άλλα όργανα - και η συσσώρευση πλαστικών φαίνεται να αυξάνεται με την πάροδο του χρόνου, έχοντας αυξηθεί κατά 50% μόνο τα τελευταία οκτώ χρόνια». Ο Matthew Campen, τοξικολόγος και διακεκριμένος και Regents' Professor στο UNM College of Pharmacy, σημείωσε ότι ο εγκεφαλικός ιστός από ανθρώπους που είχαν διαγνωστεί με άνοια περιείχε 10 φορές περισσότερο πλαστικό από εκείνους που δεν είχαν την ασθένεια. 

Οπότε, στρεφόμαστε στα χάρτινα καλαμάκια; Οι απόψεις διίστανται, πάντως σύμφωνα με μελέτη, ούτε τα χάρτινα καλαμάκια μπορεί να είναι η απάντηση. Συγκεκριμένα, το 2023 ερευνητές του Πανεπιστημίου της Αμβέρσας εξέτασαν 39 μάρκες καλαμακιών από πέντε υλικά: χαρτί, μπαμπού, γυαλί, ανοξείδωτο ατσάλι και πλαστικό. Οι ερευνητές βρήκαν PFAS (υπερφθοριωμένες αλκυλιωμένες ουσίες, ή αλλιώς χημικές ουσίες που είναι δύσκολο να διασπαστούν) σε όλα τα καλαμάκια εκτός από εκείνα που ήταν κατασκευασμένα από ανοξείδωτο ατσάλι - με τα PFAS να βρίσκονται συχνότερα στα καλαμάκια από χαρτί και μπαμπού. Αυτό, σημείωσαν, οφείλεται πιθανότατα στην κόλλα που συνδέει αυτά τα καλαμάκια, η οποία είναι κατασκευασμένη από χημικές ουσίες ανθεκτικές στο νερό που είναι γνωστό ότι περιέχουν PFAS. Ως αποτέλεσμα, τα καλαμάκια αυτά δεν είναι ούτε βιοδιασπώμενα.